Το 2004 καπνίσαμε 3.131 τσιγάρα κατά μέσον όρο, κατακτώντας την κορυφή στην παγκόσμια κατάταξη.
Οι πιο θεριακλήδες σε ολόκληρο τον κόσμο αναδεικνύονται οι Ελληνες, οι οποίοι μάλιστα χρόνο με τον χρόνο καπνίζουν όλο και περισσότερο. Αποκαλυπτικά είναι τα συμπεράσματα έρευνας της ERC Group, σύμφωνα με την οποία ο μέσος Ελληνας το 2004, επί του συνόλου του πληθυσμού, κάπνισε 3.131 τσιγάρα, «κατακτώντας» την κορυφή στην παγκόσμια κατάταξη των καπνιστών. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται η Βουλγαρία με 2.693 μέση ετήσια κατανάλωση, που επίσης αυξάνεται με σημαντικούς ρυθμούς. Αντιστοίχως, στην τρίτη θέση είναι η Ιαπωνία, στην οποία ωστόσο αποδίδει καρπούς η αντικαπνιστική εκστρατεία αφού η κατανάλωση τσιγάρων εμφανίζει μείωση 12%.
Πειστικός συνήγορος των καπνιστικών επιδόσεων των Ελλήνων είναι τα στοιχεία της Nielsen, σύμφωνα με τα οποία το διάστημα Ιουλίου 2004 – Ιουνίου 2005 οι πωλήσεις τσιγάρων στην εγχώρια αγορά αυξήθηκαν κατά 1,62% για να φτάσουν τα 29,8 δισεκατομμύρια τσιγάρα(!) έναντι 29,3 το αντίστοιχο προπέρσινο 12μηνο.
Αρνητική πρωτιά
Ολα αυτά προσφέρουν στη χώρα μας μια αρνητική πρωτιά σε διεθνές επίπεδο. Ενδεικτική από αυτή την άποψη είναι η σύγκριση των επιδόσεων των ελλήνων και βρετανών καπνιστών: οι τελευταίοι καπνίζουν κατά κεφαλήν 3,6 φορές λιγότερα τσιγάρα από τους Ελληνες. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι ενώ οι έλληνες καπνιστές αυξάνουν την κατανάλωση τσιγάρων με έναν ρυθμό 15%, οι Αγγλοι κατόρθωσαν να μειώσουν το κάπνισμα (τουλάχιστον το 2004) κατά 40%. Θετικά αποτελέσματα στην αντικαπνιστική εκστρατεία παρουσίασαν χώρες όπως η Γαλλία, οι ΗΠΑ και η Γερμανία.
Οι εν Ελλάδι καπνιστές δείχνουν μεγαλύτερη προτίμηση για τα διεθνή σήματα που καλύπτουν περίπου το 63%. Αντιστοίχως, τα εγχώρια σήματα, τα οποία στο παρελθόν κατείχαν πάνω από 70%, σήμερα αποσπούν μόλις το 37%. Οι πρόσφατες αλλαγές στη φορολογία των τσιγάρων, που οδήγησαν σε καθορισμό κατώτατων τιμών πώλησης, αφαίρεσαν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα από την εγχώρια καπνοβιομηχανία που προωθούσε κάποια σήματα με πολύ χαμηλές τιμές. Ετσι τα διεθνή σήματα ανέκτησαν κάποιους από τους χαμένους πόντους.
Οι τάσεις της αγοράς
Πέραν της ισχυροποίησης των διεθνών σημάτων, οι τάσεις που επικρατούν στην αγορά είναι οι παρακάτω:
1. Στους εν Ελλάδι καταναλωτές φαίνεται να ισχυροποιείται το ρεύμα εκείνων που προτιμούν τα λεπτά τσιγάρα (τα λεγόμενα slim).
2. Τα λεγόμενα full flavor (πλούσια γεύση) από 53% της συνολικής κατανάλωσης έχουν πέσει περίπου στο 48%. Αυξάνεται, με δυο λόγια, το μερίδιο αγοράς των «ελαφρών» τσιγάρων.
3. Αυξάνεται το μερίδιο αγοράς των super premium τσιγάρων, που κατά τεκμήριο πωλούνται μεταξύ 3 και 5 ευρώ το πακέτο. Είναι τα τσιγάρα που καπνίζονται από τους καταναλωτές που είναι ή… δηλώνουν υψηλότερης εισοδηματικής τάξης. Το «γάντι» έχει ρίξει από καιρό η Imperial με το Davidoff. H επιτυχία της οδήγησε τη Philip Morris στην απόφαση να βγάλει το Signature, διεκδικώντας ένα μερίδιο σε αυτό το πολλά υποσχόμενο τμήμα της συγκεκριμένης αγοράς.
4. Στην ευρωπαϊκή και ελληνική αγορά έχει κάνει την εμφάνισή του ένα «αμερικανικό φρούτο»: πρόκειται για τα λεγόμενα «υγιεινά τσιγάρα» τα οποία δεν εμπεριέχουν καθόλου πρόσθετα. Αντιγράφοντας τσιγάρα όπως το American Spirit.
5. Ραγδαία ανάπτυξη εμφανίζει η αγορά του στριφτού τσιγάρου, η οποία τα τελευταία χρόνια εμφανίζει ετήσιο ρυθμό ανόδου 10%-15%. H προσπάθεια αρκετών καταναλωτών να καπνίσουν λιγότερα τσιγάρα, ξοδεύοντας λιγότερα χρήματα, οδηγεί πολλούς καπνιστές στο στριφτό, αποκτώντας ταυτόχρονα και ένα ιδιότυπο στυλ. Κυρίαρχοι στη συγκεκριμένη αγορά εξακολουθούν να είναι οι μάρκες Old Holborn, Drum και Golden Virginia, ενώ μερίδιο διεκδικούν ο Καρέλιας και η Philip Morris.
6. Στη «μάχη» ανακατανομής των μεριδίων αγοράς οι περισσότερες εταιρείες χρησιμοποιούν το «όπλο» της συσκευασίας. Στην κατεύθυνση αυτή χρησιμοποιούν τα πακέτα με τις στρογγυλεμένες άκρες ή τις συλλεκτικές εκδόσεις πακέτων με χρώματα κτλ.
7. Το όπλο της τιμής εξακολουθεί να χρησιμοποιείται από πολλές εταιρείες που πλασάρουν στην αγορά φθηνά πακέτα. Το πλέον επιτυχημένο πείραμα ήταν αυτό του Pall Mall, το οποίο, μειώνοντας κάθετα την τιμή του, απέσπασε το 5% μιας αγοράς στην οποία σημαντική παρουσία έχουν τα τσιγάρα Leader και Next.
8. Σημαντική εξέλιξη για την εγχώρια αγορά τσιγάρων είναι αναμφίβολα η απόφαση της Philip Morris να υλοποιήσει μια πολύ σημαντική επένδυση. Αυτή αφορά τη δημιουργία μιας κολοσσιαίας παραγωγικής μονάδας στον Ασπρόπυργο, η δυναμικότητα της οποίας μπορεί να καλύψει όλη την ελληνική αγορά. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι θα καλύψει σημαντικές ανάγκες εξαγωγών.
ΣΠ. ΚΤΕΝΑΣ
Το ΒΗΜΑ – 07/05/2006