επικίνδυνα αποτελέσματα. Ποιοι είναι οι λόγοι που οδηγούν τους νέους
στο κάπνισμα;
Όταν πρωτοξεκινούν το κάπνισμα οι νέοι νομίζουν πως με τον τρόπο αυτό θα είναι στη μόδα, θα είναι «in». Πιστεύουν πως θα φανούν μεγαλύτεροι, πιο δυνατοί, πιο γοητευτικοί, πιο απελευθερωμένοι. Πως θα γίνουν περισσότερο αποδεκτοί από τους συνομηλίκους τους. Αντιγράφουν λανθασμένα πρότυπα:
Τις λαμπερές φιγούρες των διαφημίσεων, τους εθισμένους στη νικοτίνη μεγαλύτερούς τους και βέβαια τους σταρ, που συχνά εισπράττουν τεράστια ποσά για να φιγουράρουν δημόσια καπνίζοντας. «Aνθρωπος ον μιμητικό», έλεγαν οι αρχαίοι κι είχαν απόλυτο δίκαιο. Αλλά και οι καπνοβιομηχανίες κάνουν πολύ καλά τη δουλειά τους στο θέμα αυτό. Δαπανώντας υπέρογκα ποσά στη διαφήμιση, φανερή και κρυφή, έχουν καταφέρει να στέλνουν μια διαρκή ροή μηνυμάτων προς το υποσυνείδητο των νέων, πως το κάπνισμα είναι κάτι καλό, ευχάριστο και φυσιολογικό. ΜΕΓΑΛΟ ΨΕΜΑ! Τίποτε απ’ τα παραπάνω δεν ισχύει. Το κάπνισμα είναι μόνο πηγή συμφορών και στενοχώριας. Κι η Πολιτεία έχει μεγάλη ευθύνη στο να δώσει τέλος μια για πάντα σ’ αυτή τη μάστιγα, γιατί τα κυκλώματα παραγωγής και εμπορίας των προϊόντων καπνού έχουν βάλει πλέον ως στόχο τους τα μικρά παιδιά, τους μελλοντικούς τους υποψήφιους πελάτες! Αυτή η κατάσταση θα πρέπει με κάθε τρόπο να σταματήσει τώρα όσο είναι ακόμα καιρός.
Ένας άλλος σημαντικός παράγοντας είναι ότι στους νέους οι αρρώστιες και οι θάνατοι απ’ το κάπνισμα τους φαίνονται σαν κάτι πολύ μακρινό, κάπως σαν παραμύθι. Κάτι σίγουρα έξω απ’ αυτούς. Και συνειδητοποιούν πόσο υπαρκτά και πραγματικά είναι, μόνο όταν χτυπήσουν την πόρτα του στενού τους περιβάλλοντος. Έχουμε χρέος λοιπόν να βοηθήσουμε τους νέους να καταλάβουν πως όλα αυτά δεν είναι και τόσο μακρινά. Υπάρχουν περιπτώσεις αρρώστιας και θανάτων απ’ το κάπνισμα και στην ηλικία των 25 και των 30 ετών! Ας μη το ξεχνάμε αυτό.
Και πάνω απ’ όλα έχουμε χρέος να δώσουμε στους νέους αντιπροτάσεις: Να τους δώσουμε υγιή πρότυπα για να παραδειγματίζονται. Να τους δείξουμε πώς μπορούν να απολαμβάνουν τη ζωή με υγιείς τρόπους. Να τους δείξουμε πως μπορούν να βγάλουν στην επιφάνεια τον καλύτερό τους εαυτό και να γίνουν τελικά καλύτεροι άνθρωποι και καλύτερα μέλη της κοινωνίας. Κι αυτό είναι ευθύνη και της Πολιτείας, αλλά και του καθενός ατομικά.
Ηρακλής Λαμπαδαρίου
Ποιος ακριβώς είναι ο ρόλος του NOSMOKE.GR και πως προέκυψε αυτή η ιδέα;
Αλέξανδρος Φωτεινός
Ο ρόλος μας είναι να συμβάλλουμε στην πρόληψη και τη μείωση του καπνίσματος στη χώρα μας. Αυτό δεν προέκυψε ξαφνικά και εξ ουρανού, αλλά ωρίμασε σιγά σιγά.
Όλα ξεκίνησαν πριν 3 χρόνια σε μια προσπάθεια επίλυσης ενός προσωπικού μου προβλήματος: Στους χώρους ψυχαγωγίας που σύχναζα (clubs latin χορού) επικρατούσε η κάπνα! Στην αρχή το ανεχόμουν. Από ένα σημείο και πέρα όμως συνειδητοποίησα πως αυτό που συμβαίνει είναι εντελώς παράλογο, αφύσικο, άδικο και σε καμία περίπτωση δεν είμαι υποχρεωμένος να το δέχομαι. Αγόρασα τα ονόματα nosmoke.gr & nonsmokers.gr στο internet και δημιούργησα την πρώτη εκδοχή της ιστοσελίδας, με σκοπό κατ’ αρχή να γνωρίσω κι άλλα άτομα που σκέφτονται όπως εγώ και να οργανώσουμε μερικά party χωρίς καπνό. E-mails άρχισαν να ‘ρχονται, ιδέες να εμφανίζονται, το περιεχόμενο της ιστοσελίδας να εμπλουτίζεται κι εγώ να μελετάω και να εμβαθύνω στο πρόβλημα του καπνίσματος όλο και περισσότερο. Κι όσο μελετούσα το πρόβλημα κι ανακάλυπτα τους τρόπους με τους οποίους η καπνοβιομηχανία προσέγγισε και δελέασε την κοινωνία εδώ κι έναν αιώνα, θύμωνα και πείσμωνα όλο και περισσότερο. Κι αποφάσισα με σιγουριά πλέον ν’ αγωνιστώ για να πολεμήσω αυτό τον παραλογισμό. Από τότε έχουν περάσει 3 χρόνια και το πράγμα έχει μεγαλώσει πολύ. Η ιστοσελίδα έχει πλέον όγκο υλικού και μεγάλη επισκεψιμότητα, ίδρυσα μη κερδοσκοπική εταιρεία, έγραψα το τραγούδι «Σε κάνει σκλάβο», έδωσα πλήθος συνεντεύξεων, γνώρισα κόσμο, οργανώνουμε party, οργανώνουμε αντικαπνιστικές παρουσιάσεις, λάβαμε μέρος σε ντοκιμαντέρ, πραγματοποιούμε συναυλίες υπέρ της υγείας, συμμετέχουμε σε συνέδρια κι εκδηλώσεις άλλων φορέων κι άλλα πολλά. Είμαστε πλέον ένας από τους πιο δραστήριους αντικαπνιστικούς οργανισμούς στη χώρα μας. Κι όλα αυτά χωρίς κάποια χρηματοδότηση προς το παρόν τουλάχιστον. Οι προσπάθειες φυσικά για ανεύρεση χρηματοδότησης συνεχίζονται και κάτι τέτοιο θα δώσει μεγάλη ώθηση στη δράση μας.
Η.Λ.
Με ποιο τρόπο μπορεί κανείς να ενώσει τις δυνάμεις του μαζί σας και να διαδοθεί το μήνυμα κατά του καπνίσματος;
Α.Φ.
Ηρακλή, πραγματικά αυτό που έκανες εσύ το θεωρώ υπόδειγμα «ένωσης δυνάμεων»! Οργάνωσες φεστιβάλ νεολαίας στην πόλη σου σε συνεργασία με τοπικούς φορείς, καλέσατε μη κερδοσκοπικές οργανώσεις που απευθύνονται στους νέους, βρήκατε χρηματοδότες για τα διάφορα έξοδα, βρήκατε εθελοντές για να αντιπροσωπεύσουν τις οργανώσεις στα περίπτερα που στήθηκαν… Έ, θα έλεγα πως καλύτερη ένωση δυνάμεων απ’ αυτή δε μπορώ να φανταστώ και πραγματικά πιστεύω πως καλά θα κάνουν κι άλλες οργανώσεις νεολαίας να σας μιμηθούν! ΘΑ ΣΩΘΟΥΝ ΖΩΕΣ!!!
Τώρα όσον αφορά τους μεμονωμένους νέους και νέες που θέλουν να προσφέρουν ένα μέρος του χρόνου και της ενέργειάς τους στην καταπολέμηση της τρέλας που λέγεται κάπνισμα, μπορούν να επισκευθούν το κεφάλαιο «εθελοντική βοήθεια» στην ιστοσελίδα www.nosmoke.gr και θα βρουν μέσα πολλούς εναλλακτικούς τρόπους συνεργασίας. Αν ζουν στην Αθήνα, να ‘ρθουν απ’ τα γραφεία μας να γνωριστούμε και να βάλουμε ένα πλάνο. Αν ζουν εκτός Αθηνών, υπάρχουν και πάλι τρόποι συνεργασίας εξ αποστάσεως. Ας μας στείλουν ένα e-mail για να τα πούμε. Και βέβαια είμαστε πάντα ανοιχτοί σε προτάσεις.
Τέλος να τονίσω πως αναζητούμε μερικές ειδικότητες για την ενίσχυση του πυρήνα του οργανισμού: Πνευμονολόγο, καρδιολόγο, παιδοψυχολόγο, επικοινωνιολόγο, γνώστη του internet και 2-3 ακόμη άτομα με ιδέες και διοικητικές ικανότητες. Οι ενδιαφερόμενοι ας επικοινωνήσουν μέσω της ιστοσελίδας. Κι είναι γνωστό πως η ένωση δεν αθροίζει τις δυνάμεις, τις πολλαπλασιάζει!
Η.Λ.
Υπάρχει ενδιαφέρον από τους πολίτες και ειδικά από τους νέους για τις δράσεις σας, κυρίως τις συναυλίες κατά του καπνίσματος, που διοργανώνετε ή όλες οι προσπάθειες πέφτουν στο κενό;
Α.Φ.
Τίποτα δεν πέφτει στο κενό. Ο επιμένων νικά!
Κατ’ αρχήν οι δράσεις μας προσελκύουν την προσοχή των media. Απόδειξη ότι έχουμε δώσει 29 συνεντεύξεις μέχρι σήμερα κι έχουμε λάβει μέρος σε 2 αντικαπνιστικά ντοκιμαντέρ κι ένα βιβλίο. Η ιστοσελίδα μας έχει μεγάλη επισκεψιμότητα και συνεχώς αποκτά όλο και μεγαλύτερη.
Επίσης η συνέντευξη κατά του καπνίσματος που μας έδωσε ο γνωστός τραγουδιστής Γιάννης Πλούταρχος, έχει βρει πολύ μεγάλη απήχηση στους νέους. Χιλιάδες άτομα την έχουν δει μέσω internet κι αρκετοί φορείς την αναμεταδίδουν με διάφορους τρόπους.
Μέχρι κι ο Αρχιεπίσκοπος μας έστειλε επιστολή που μας συγχαίρει για τη δράση μας και για τη δημιουργία του αντικαπνιστικού μας τραγουδιού!
Όσον αφορά τώρα τις συναυλίες μας: Κατ’ αρχήν τις έχουμε στήσει πολύ καλά και κάνουν εντύπωση! Οι θεατές βλέπουν ένα νεανικό, δυναμικό, ολοζώντανο συγκρότημα, με άριστο ήχο και σκηνική παρουσία, να παίζει και να τραγουδάει τα αγαπημένα τους τραγούδια, ηλεκτρίζοντάς τους και μεταφέροντάς τους θετική ενέργεια. Και μέσα στο όλο χαρούμενο και διασκεδαστικό κλίμα παρεμβάλλονται αντικαπνιστικά μηνύματα, με τρόπο όμως που και ο πιο βαρύς καπνιστής να μη μας δει ως εχθρούς, αλλά ως φίλους του. Το τραγούδι «Σε κάνει σκλάβο» το παίζουμε δύο φορές (στην αρχή και στο τέλος) κι έχουμε διαπιστώσει πως ξεσηκώνει τον κόσμο με το δυναμισμό και την ευθύτητά του! Στις συναυλίες που δώσαμε το καλοκαίρι ο κόσμος ήταν πολύ εκδηλωτικός! Χόρευαν και τραγουδούσαν μαζί μας και χειροκροτούσαν θερμά. Κι όταν ήρθε η ώρα να πάρουν μικρόφωνο για να πουν τις απόψεις και τις εμπειρίες τους ως προς το κάπνισμα, αμέσως υπήρξε μεγάλος αριθμός ενδιαφερομένων που ήθελαν να μιλήσουν. Σπουδαία επίσης ήταν και η συμμετοχή των μικρών παιδιών, που αφενός προβλημάτισαν πολύ κόσμο με τα λεγόμενά τους και αφετέρου έδειξαν πως κατέγραψαν βαθιά στη μνήμη τους όσα είδαν κι άκουσαν εκείνο το βράδυ.
Είναι βέβαιο πως πολλοί απ’ τους θεατές των συναυλιών μας όποτε βλέπουν κάποιον να καπνίζει από δω και πέρα, θα νιώθουν λύπη γι’ αυτόν και θα σκέφτονται «Σε κάνει σκλάβο»!
Η.Λ.
Αλήθεια, μπορεί να υπάρξει μέσα σε μια τόσο «καπνιστικά ενεργή» κοινωνία όπως η δική μας ένα party χωρίς καπνό; Ειδικά μεταξύ των νέων, καπνός και αλκοόλ συνοδεύουν κάθε πτυχή της διασκέδασης.
Α.Φ.
Πολύ καλή ερώτηση! Και θα σου απαντήσω αντικειμενικά, γιατί έχω ζήσει και στη μία και στην άλλη όχθη. Μικρότερος και κάπνιζα και έπινα! Μεγαλώνοντας όμως προβληματίστηκα και αφυπνίστηκα, ώσπου κατάφερα τελικά να απαλλαγώ και απ’ τις δύο καταστροφικές μου συνήθειες.
Η διασκέδαση είναι ΑΝΑΓΚΗ! Όπως το φαγητό που τρώμε, όπως ο αέρας που αναπνέουμε… Εγώ προσωπικά δε διασκεδάζω πια όταν είμαι μες στον καπνό. Αντίθετα ενοχλούμαι και ενοχλούμαι πολύ! Εξάλλου κάπως έτσι γεννήθηκε, όπως είπα και νωρίτερα, το Nosmoke.gr. Την ίδια ανάγκη με μένα, λοιπόν, την έχουν και πάρα πολλοί άλλοι νέοι άνθρωποι. Ανάγκη για κοινωνικοποίηση, κουβεντούλα, γέλιο, χορό, φλερτ σ’ ένα χώρο χωρίς δηλητηριασμένο αέρα. Μα υπάρχει κάτι πιο φυσιολογικό απ’ αυτό; Και είναι εφικτό και πραγματοποιήσιμο, αρκεί να το πιστέψουμε! Αρκεί να μη δεχθούμε ως δεδομένο εκείνο που μας πλασάρει η κοινωνία, αλλά να δημιουργήσουμε το δικό μας δεδομένο. Το ΣΩΣΤΟ και το ΑΥΤΟΝΟΗΤΟ! Ας μη ξεχνάμε πως το 30-40% τουλάχιστον των νέων στη χώρα μας δε καπνίζει. Όλοι αυτοί οι άνθρωποι κάπου θέλουν να πάνε να διασκεδάσουν! Τα party χωρίς καπνό έχουν τις προδιαγραφές να γίνουν μόδα! Μπορούμε να ζήσουμε εδώ και τώρα τη διασκέδαση σε καθαρό αέρα, χωρίς να χρειάζεται να περιμένουμε αλλαγή των νόμων απ’ το κράτος, που στο κάτω κάτω έχει κάθε λόγο να καθυστερεί και να κωλυσιεργεί και οι διαθέσεις του είναι τουλάχιστον αμφίβολες…
Τα party που οργανώσαμε ως τώρα είχαν μεγάλη επιτυχία. Σε κάθε party ήρθαν τουλάχιστον 100-150 άτομα και το αξιοσημείωτο είναι πως ήρθαν και καπνιστές που θέλουν να το κόψουν! Και πραγματικά αν το καλοσκεφτεί κανείς, το ιδανικό περιβάλλον που μπορεί να βοηθήσει κάποιον καπνιστή να το κόψει είναι χώροι ψυχαγωγίας χωρίς καπνό. Η οργάνωση των party όμως χρειάζεται χρηματοδότηση, γιατί αφενός υπάρχουν έξοδα και αφετέρου θα πρέπει να γίνει εντονότερη διαφήμιση, ώστε να προσελκύσουν ακόμα περισσότερο κόσμο. Με την κατάλληλη υποστήριξη τα «party χωρίς καπνό» μπορούν να επεκταθούν με γρήγορους ρυθμούς! Αναζητούμε λοιπόν χορηγούς και υποστηρικτές για να διοργανώσουμε ακόμα μεγαλύτερα PARTY ΧΩΡΙΣ ΚΑΠΝΟ!
Και προτείνουμε και σε όλες τις οργανώσεις νεολαίας, φοιτητών κλπ ν’ αρχίσουν να οργανώνουν party χωρίς καπνό κι εμείς θα τους υποστηρίξουμε μέσω της ιστοσελίδας μας, καθώς και άλλων ιστοσελίδων που συνεργαζόμαστε.
Η.Λ.
Σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες και δη τα κράτη-μέλη της ΕΕ πως θα αξιολογούσατε την κατάσταση στη χώρα μας;
Α.Φ.
Αυτή τη στιγμή που μιλάμε, όσον αφορά το κάπνισμα θα τη χαρακτήριζα τριτοκοσμική! Γεμάτος ο τόπος γιγαντοαφίσες με διαφημίσεις τσιγάρων, ανεξέλεγκτος ο δειγματισμός – δηλαδή η δωρεάν προσφορά τσιγάρων μέσω promoters σε χώρους που συχνάζει νεολαία, γκρίζα διαφήμιση στην τηλεόραση με σκηνές καπνίσματος σε κάθε ευκαιρία, δάσκαλοι στα σχολεία καπνίζουν και τους βλέπουν τα παιδιά, πολλοί γονείς καπνίζουν μες στα σπίτια τους αδιαφορώντας για τον κίνδυνο που εκθέτουν τα παιδιά τους, στους χώρους εργασίας οι μη καπνιστές υποφέρουν, στους χώρους ψυχαγωγίας δε μπορείς ν’ αναπνεύσεις… Απίστευτος παραλογισμός και εικόνες παρακμής!
Δε θα είναι όμως πάντα έτσι. Έχει ανακοινωθεί πως από 1η Ιανουαρίου 2010, δηλαδή σε 1½ χρόνο, θα εφαρμοστεί ολική απαγόρευση του καπνίσματος σ’ όλους τους δημόσιους χώρους. Μακάρι να το κάνουν, αν και προβλέπω καθυστερήσεις, παραθυράκια, ελλιπείς ελέγχους, ατιμωρησία… Εύχομαι να πέφτω έξω. Πάντως όπως και να ‘χει το πράγμα, μια κάποια βελτίωση θα γίνει σίγουρα.
Ποια είναι τώρα η κατάσταση στο εξωτερικό: Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο Καναδάς, η Αυστραλία κι άλλες χώρες εκτός Ευρώπης εφαρμόζουν αντικαπνιστικά μέτρα εδώ και χρόνια. Οι Ευρωπαϊκές χώρες με πρωτοπόρο την Ιρλανδία το 2004 άρχισαν η μία μετά την άλλη να εφαρμόζουν απαγόρευση καπνίσματος στους δημόσιους χώρους καθώς και άλλα μέτρα κατά του καπνίσματος: Ιταλία, Ισπανία, Αγγλία, Γερμανία, Σουηδία, Νορβηγία, Φιλανδία, Δανία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Πορτογαλία, Ελβετία, Ολλανδία, Τουρκία κλπ. Η Ιρλανδία έχει μάλλον την αυστηρότερη νομοθεσία στην Ευρώπη. Το κάπνισμα απαγορεύεται σε όλους τους δημόσιους χώρους. Σε επιχείρηση που παραβιάζει το νόμο, μπορεί να δοθεί πρόστιμο έως και 3000 ευρώ για κάθε άτομο που βρέθηκε να καπνίζει. Από το 2008 η Ιρλανδική κυβέρνηση προχώρησε και σε ολοκληρωτική απαγόρευση της διαφήμισης, καθώς και στην υποχρέωση των καταστημάτων που πωλούν τσιγάρα να τα κρύβουν κι όχι να τα έχουν σε κοινή θέα. Και οι μετρήσεις δείχνουν πως ο αριθμός των καπνιστών τους, αλλά και οι σχετιζόμενες με το κάπνισμα ασθένειες μειώνονται συνεχώς.
Η αλήθεια είναι πως κι οι άλλες χώρες κάνουν αγώνα με το θέμα του καπνίσματος. Δεν είναι και τόσο απλά τα πράγματα. Aλλοι λαοί είναι πιο υπάκουοι και πειθαρχημένοι, άλλοι λιγότερο. Οι Έλληνες προφανώς υπάγονται στη δεύτερη κατηγορία. Αλλά ποιος μας έκανε απείθαρχους; Το ίδιο μας το κράτος μάλλον, με τη συχνά ασυνεπή και άδικη συμπεριφορά του. Με το να ψηφίζει νόμους και να μη τους εφαρμόζει (αλλά ούτε και να τους αποσύρει).
Με την εκτεταμένη διάδοση της αναξιοκρατίας, της διαφθοράς και των αδιαφανών διαδικασιών. Με τη γενικότερη ασέβεια προς τον πολίτη. Και βέβαια με το να μη χρησιμοποιεί την παιδεία για να χτίσει μια υγιέστερη επόμενη γενιά με αρχές, αξίες και ιδανικά.
Παρόλα αυτά πιστεύω πως με τους σωστούς χειρισμούς απ’ την πλευρά της Πολιτείας και με τη βοήθεια των εξειδικευμένων μη κυβερνητικών οργανώσεων, τα νέα μέτρα κατά του καπνίσματος θα γίνουν αποδεκτά και σεβαστά απ’ τους Έλληνες πολίτες, με αποτέλεσμα να αναβαθμιστεί η ποιότητα ζωής όλων μας και να σωθούν χιλιάδες ζωές! Οπότε αξίζει τον κόπο!
Η.Λ.
Υπάρχει διάθεση από την πλευρά του κράτους να γίνουν βήματα για την μείωση του καπνίσματος ή η όποια αντικαπνιστική εκστρατεία είναι ένα καλοστημένο παραμύθι;
Α.Φ.
Χμμμ… Ομολογώ πως όσα έχω δει μέχρι τώρα δε με έχουν πείσει καθόλου! Μακάρι να πέφτω έξω. Όμως:
1) Ο υπεύθυνος της αντικαπνιστικής εκστρατείας στη χώρα μας είναι βαρύς καπνιστής(!!!)
2) Εκ συστήματος προσπαθούν να αφήνουν το Nosmoke.gr έξω από οτιδήποτε σημαντικό οργανώνουν(!!!), ενώ γνωρίζουν πολύ καλά ότι έχουμε ΕΤΟΙΜΟ ΥΛΙΚΟ που μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στον αντικαπνιστικό αγώνα στη χώρα μας
3) Ουδέποτε ανταποκρίθηκαν θετικά σε αίτημά μας για υποστήριξη – δε μπαίνουν καν στον κόπο να μας απαντήσουν
4) Ετοιμάζονται να εντάξουν το κάπνισμα, που είναι ΜΕΓΙΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΜΑΣ ΠΡΟΒΛΗΜΑ, κάτω από μια γενικότερη ομπρέλα «εξαρτήσεις», υποβαθμίζοντάς το με τον τρόπο αυτό και δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για δυσλειτουργίες, καθυστερήσεις και αναποτελεσματικούς χειρισμούς και
5) Η δημόσια διαβούλευση που εξαγγέλθηκε στις 7/4/2008 για το περιβόητο «Εθνικό σχέδιο δράσης για το κάπνισμα» διήρκεσε μόνο 2½ βδομάδες, περιλαμβανομένων και των διακοπών του Πάσχα(!!!) 2½ βδομάδες για να μελετήσουμε σε βάθος ένα εθνικό σχέδιο 100 σελίδων και να υποβάλλουμε τις αντιρρήσεις και προτάσεις μας!!! Χωρίς βέβαια να έχουμε το χρόνο να ζητήσουμε διευκρινήσεις στα θολά σημεία και να λάβουμε γραπτές απαντήσεις. Άρα δεν ήθελαν προτάσεις! Είχαν ήδη προαποφασίσει τις κινήσεις τους και η «δημόσια διαβούλευση» εξαγγέλθηκε για τα μάτια του κόσμου. Στην ιστοσελίδα μας μπορεί κανείς να διαβάσει αναλυτικά το υπόμνημα που υποβάλαμε στο Υπουργείο Υγείας με τις αντιρρήσεις και προτάσεις μας. Ως τώρα ουδείς μας έχει απαντήσει το παραμικρό.
Ευτυχώς όμως για τον Ελληνικό λαό δεν υπάρχουν και πολλά περιθώρια πια. Αν δεν ψηφίσουν και ΕΦΑΡΜΟΣΟΥΝ απαγόρευση του καπνίσματος σε όλους τους δημόσιους χώρους, καθώς και άλλα αντικαπνιστικά μέτρα, θα είναι υποχρεωμένο το Ελληνικό κράτος να πληρώνει μεγάλα πρόστιμα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, κάτι που δε το θέλουν. Οπότε μάλλον το πρόβλημα τείνει προς τη λύση του, λόγω του ότι δε μπορούμε να κάνουμε αλλιώς…
Ο ρόλος του Nosmoke.gr τώρα είναι να επισπεύσουμε τη διαδικασία. Κι ένα χρόνο νωρίτερα να εφαρμοστούν τα νέα μέτρα, θα σωθούν χιλιάδες ζωές! Στο χέρι μας είναι οι σκεπτόμενοι άνθρωποι να συσπειρωθούμε και να δυναμώσουμε τη φωνή μας και στο τέλος θα καταφέρουμε να επικρατήσει το λογικό και το σωστό, όποια κι αν είναι τα αντίθετα συμφέροντα.
Και μακάρι τελικά η αβεβαιότητά μας ως προς τις διαθέσεις της Πολιτείας να είναι αβάσιμη και να έχουν πραγματικά και ειλικρινά αποφασίσει να δώσουν τέλος στη μάστιγα του καπνίσματος σ’ αυτό τον τόπο. Στην περίπτωση αυτή φυσικά το Nosmoke.gr κι εγώ προσωπικά θα είμαστε στο πλευρό τους.
Η.Λ.
Ποιο είναι το συμπέρασμα στο οποίο έχετε καταλήξει μετά από 3 χρόνια λειτουργίας του NOSMOKE.GR αναφορικά με το κάπνισμα σε σχέση με την κοινωνία και τους νέους;
Α.Φ.
Η κοινωνία έχει υποστεί εδώ και δεκαετίες μια ισχυρότατη ΠΛΥΣΗ ΕΓΚΕΦΑΛΟΥ! Σε πολλά θέματα, όχι μόνο στο κάπνισμα. Στην προκειμένη περίπτωση, όμως, έχουν πείσει τους ανθρώπους, πως με το να καπνίζουν, θα αποκτήσουν τα πράγματα που επιθυμούν περισσότερο στη ζωή! Πράγματα που δεν έχουν να κάνουν σε τίποτα με το κάπνισμα! Πρόκειται καθαρά για ΕΞΑΠΑΤΗΣΗ. Τα υποτιθέμενα οφέλη από το κάπνισμα είναι ένα ΨΕΜΑ, μια πλάνη, μια ουτοπία! Η νικοτίνη είναι μέσα στις 5 πιο ΕΘΙΣΤΙΚΕΣ ουσίες στον κόσμο! ΣΕ ΚΑΝΕΙ ΣΚΛΑΒΟ! Αν ξεκινήσεις, μετά είναι πολύ δύσκολο να καταφέρεις να ελευθερωθείς. Και οι καπνοβιομήχανοι φυσικά το ξέρουν πολύ καλά αυτό και πάνω σ’ αυτό το γεγονός έχουν χτίσει τις αυτοκρατορίες τους.
Ας προβληματιστούμε όμως μικροί και μεγάλοι: Θέλουμε να είμαστε θύματα; Θέλουμε να θησαυρίζουν κάποιοι πουλώντας μας προϊόντα που καταστρέφουν την υγεία και τη ζωή μας; Θέλουμε να δούμε τα αγαπημένα μας πρόσωπα ή και τον εαυτό μας τον ίδιο, στα νοσοκομεία σε άθλια κατάσταση, εξαιτίας ενός πάθους τόσο ανόητου, τόσο βλακώδους, που είναι ανάξιο ακόμα και να το συζητάμε; Η απάντηση που θα έδινε ο κάθε λογικός άνθρωπος είναι προφανής.
Οπότε ας αγωνιστούμε γι’ αυτό. Ας βγούμε επιτέλους απ’ την κατάσταση του παθητικού θεατή κι ας πάρουμε τη ζωή μας στα χέρια μας. Ας βγούμε να φωνάξουμε όλα αυτά τα πράγματα στην κοινωνία. Ας ενωθούμε κι ας ισχυροποιήσουμε τη φωνή μας, έτσι που να φθάνει όλο και σε περισσότερους αποδέκτες. Κι ας διδάξουμε τις επόμενες γενιές όχι με λόγια, αλλά με το ζωντανό παράδειγμά μας.
Η.Λ.
Πιστεύετε ότι ο εθελοντισμός μπορεί να αποτελέσει την απάντηση στην αντιμετώπιση των προβλημάτων και των αδιεξόδων των πολιτών; Η τελικά είναι αδύναμη απάντηση;
Α.Φ.
Δεν είναι καθόλου αδύναμη απάντηση! Το αντίθετο. Διάβαζα σε μια μελέτη πως στο Ηνωμένο Βασίλειο κάθε χρόνο προσφέρουν εθελοντικό έργο 23 εκατομμύρια άνθρωποι, που ισοδυναμεί τελικά με 180.000 εργαζομένους πλήρους απασχόλησης! Στη Γερμανία το 36% του πληθυσμού συμμετέχουν σε κάποιο είδος εθελοντικής δραστηριότητας! Αλλά και οι 4.650 εθελοντές που έλαβαν μέρος στην τελετή έναρξης των Ολυμπιακών αγώνων στην Αθήνα το 2004, απέδειξαν ότι κι οι Έλληνες είναι ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι στον εθελοντισμό.
Τι είναι ο εθελοντισμός; Είναι η δωρεάν προσφορά μέρους του χρόνου και της ενέργειάς μας για κάποιον αξιόλογο σκοπό, με μοναδικό αντάλλαγμα την ικανοποίηση του να δίνεις. Πηγάζει από την ενστικτώδη ανάγκη του ανθρώπου να προσφέρει στο συνάνθρωπο, στο κοινωνικό σύνολο, στη φύση όλη. Ο εθελοντισμός πραγματοποιεί εδώ και τώρα δράσεις, που διαφορετικά θα ‘πρεπε να περιμένουν να βρουν πρώτα χρηματοδότηση και μετά να ξεκινήσουν. (Τότε όμως μπορεί και να ‘ταν αργά). Αντιλαμβανόμαστε λοιπόν την αξία του.
Αναφέρω μερικές απ’ τις ευκαιρίες για εθελοντισμό: Αιμοδοσία, προστασία περιβάλλοντος, εκπαίδευση – ευαισθητοποίηση κοινής γνώμης, υπηρεσίες υγείας, προστασία παιδιών, φροντίδα υπερηλίκων, τοξικοεξαρτήσεις, προστασία ζώων, φυσικές καταστροφές, ανθρώπινα δικαιώματα, μειονότητες, μεγάλες διοργανώσεις κλπ. Μεγάλο το φάσμα κι εμφανής η σπουδαιότητα όλων των θεμάτων.
Όμως απαιτείται συντονισμός και κατεύθυνση των εθελοντικών δράσεων από κάποιον κεντρικό πυρήνα. Το ρόλο αυτό καλούνται να παίξουν οι μη κυβερνητικές οργανώσεις. Εκατομμύρια οι οργανώσεις αυτές σ’ όλο τον πλανήτη, χιλιάδες στη χώρα μας. Aλλες μικρότερες κι άλλες κολοσσοί. Η κάθε μια με το έργο της και με την αξία της. Εμείς στο Nosmoke.gr έχουμε συνεχή συνεργασία με εθελοντές και εθελόντριες απ’ όλη την Ελλάδα, που πιστεύουν στους σκοπούς του οργανισμού μας και θέλουν να συμβάλλουν στην πρόληψη και τη μείωση του καπνίσματος στη χώρα μας. Aνθρωποι που δίνουν ένα μέρος του χρόνου και της ενέργειάς τους για να βοηθήσουν στο ν’ αφυπνίσουμε τους νέους και να ευαισθητοποιήσουμε τους μεγαλύτερους ως προς τις βλαπτικές συνέπειες του καπνίσματος και τελικά να σώσουμε ζωές!
Καλό θα ήταν όλοι μας και ειδικά οι νέοι να βρούμε κάτι που θεωρούμε σημαντικό και να γίνουμε εθελοντές. Θα βάλουμε με τον τρόπο αυτό ένα λιθαράκι στο οικοδόμημα ενός καλύτερου αύριο για μας και τους συνανθρώπους μας. Κι ο κόπος και ο χρόνος που αφιερώνουμε θα μας επιστραφεί στο πολλαπλάσιο σε ψυχική ικανοποίηση και αίσθημα πληρότητας!
O John F. Kennedy είχε πει: «Ας μη ρωτάμε τι μπορεί να κάνει η πατρίδα για μας. Ας αναρωτηθούμε τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για την πατρίδα μας».
Κι ο Mahatma Gandhi είχε πει: «Ας γίνουμε εμείς η αλλαγή που θέλουμε να δούμε στον κόσμο μας».
Ας γίνουμε λοιπόν εθελοντές έστω και για λίγο!
Σ’ ευχαριστώ πολύ Ηρακλή που μου έδωσες την ευκαιρία να εκφράσω τις απόψεις μου πάνω σ’ ένα θέμα που πιστεύω τόσο πολύ και που αγωνίζομαι καθημερινά για να το αλλάξω!
Καλή δύναμη και συνέχισε έτσι!
Συνέντευξη του Αλέξανδρου Φωτεινού στον Ηρακλή Λαμπαδαρίου