Καπνιστές από τα γεννοφάσκια τους, τα ελληνόπουλα αποτελούν τη μεγάλη
δεξαμενή των αυριανών θεριακλήδων. Τα μέτρα κατά του καπνίσματος που
άρχισαν να εφαρμόζονται στη χώρα μας από τον Ιούλιο είναι καταδικασμένα
σε αποτυχία αν δεν κλείσει αυτή η στρόφιγγα νεοεισερχόμενων καπνιστών
από τη σχολική ηλικία.
*Σε 16,2% ανέρχεται το ποσοστό των τακτικών καπνιστών μεταξύ των εφήβων ηλικίας 13-15, σύμφωνα με στοιχεία ευρωπαϊκής έρευνας για την Ελλάδα (GYTS). Εάν στο ποσοστό αυτό προσμετρηθούν και 19,5% εκείνων της ίδιας ηλικίας που δηλώνουν ότι είναι πιθανόν να αρχίσουν το κάπνισμα τον επόμενο χρόνο, τότε πάνω από το ένα τρίτο των νεαρών εφήβων είναι ήδη ή είναι εν δυνάμει καπνιστές. Επιπλέον 10,5% των εφήβων καπνιστών δήλωσαν ότι επιθυμούν να καπνίσουν 30 λεπτά μετά την πρωινή έγερση, γεγονός που πιστοποιεί ισχυρή εξάρτηση.
*Σύμφωνα με την ίδια έρευνα, που υλοποίησαν η Εθνική Σχολή Δημοσιας Υγείας και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, ένας στους τέσσερις καπνιστές μαθητές δήλωσε ότι δοκίμασε το κάπνισμα πριν από την ηλικία των 10 ετών! Το στοιχείο αυτό από μόνο του φαίνεται παράδοξο, μπορεί όμως να εξηγηθεί από άλλα στοιχεία της έρευνας που δείχνουν τη μεγάλη εξοικείωση των νεαρών Ελλήνων με το κάπνισμα.
*Περίπου οι 9 στους 10 ανέφεραν ότι εκτίθενται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο σε καπνιστικό περιβάλλον τόσο στο σπίτι τους όσο και στον δημόσιο χώρο. Σε πολύ μεγάλο ποσοστό (95%) οι μαθητές δήλωσαν ότι είχαν τη δυνατότητα να αγοράσουν μόνοι τους τσιγάρα, παρά τη νεαρή ηλικία τους. Προσφορά δωρεάν τσιγάρου από εκπρόσωπο εταιρείας καπνού έχουν δεχθεί 16,7% των ερωτηθέντων, ενώ 23% δηλώνουν ότι κατέχουν προσωπικό αντικείμενο με λογότυπο μάρκας καπνού.
*Η παθητική έκθεση στο κάπνισμα είναι υψηλή, τόσο στο σπίτι (89,8%) όσο και σε δημόσιους χώρους (94,1%), τόσο για τους καπνιστές όσο και για τους μη καπνιστές. Υπέρ της απαγόρευσης του καπνίσματος σε δημόσιο χώρο ήταν οι καπνιστές έφηβοι σε ποσοστό 53,9%, ενώ οι μη καπνιστές κατά 90,1%. Γενικά, δεν παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ αγοριών και κοριτσιών σε ό,τι αφορά τις καπνιστικές συνήθειες και τον επιπολασμό του καπνίσματος.
*Ενας στους δέκα καπνιστές κάπνιζε τσιγάρα με φίλτρο, ενώ παρόμοιο ήταν το ποσοστό των οπαδών άλλων τρόπων καπνίσματος (στριφτό κ.λπ.). Είναι παρήγορο ότι στους 10 καπνιστές οι 4 επιθυμούν να το διακόψουν, ενώ στο σύνολο των καπνιστών οι μισοί προσπάθησαν να διακόψουν το κάπνισμα στο παρελθόν αλλά απέτυχαν.
*Η μελέτη GYTS αποτελεί την πρώτη και ολοκληρωμένη μελέτη για το κάπνισμα στη μαθητική ηλικία και αφορά 6.378 μαθητές από 100 δημόσια και ιδιωτικά σχολεία. Την επιστημονική ευθύνη της μελέτης που διενεργήθηκε το σχολικό έτος 2004-2005 έχουν από την Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, η καθηγήτρια Τζένη Κουρέα-Κρεμαστινού και η παιδίατρος επιμελήτρια Αν. Μπαρμπούνη και, από το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, οι καθηγητές Χρ. Χατζηχριστοδούλου και Α. Κύρλεση.
Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, Σάββατο 15 Αυγούστου 2009
ΑΥΡΑ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ