Αντικαπνιστική πύλη

Η άκαπνη γενιά του έτους 2000. Νόμος στην Τασμανία θα απαγορεύει το κάπνισμα σε όλους όσοι γεννήθηκαν τον νέο αιώνα.

Στην Αυστραλία γίνεται η τελική επίθεση στο πλαίσιο του πολέμου εναντίον του καπνίσματος. Αφού η χώρα πέτυχε να είναι όλα τα πακέτα των τσιγάρων ομοιόμορφα και να μη φαίνεται η μάρκα τους, παρά μόνο η προειδοποίηση ότι προκαλούν τον θάνατο, άλλη μια είδηση έρχεται τώρα από την Τασμανία. Το Κοινοβούλιο ετοιμάζεται να εγκρίνει μια πρόταση που θα μπορούσε να συνοψιστεί στη φράση: η άκαπνη γενιά του 2000. Στην πράξη, όλοι αυτοί που γεννήθηκαν τη χρονιά εκείνη και μετά δεν θα μπορούν πλέον να καπνίζουν, ούτε καν όταν ενηλικιωθούν (δηλαδή το 2018), διότι θα απαγορεύεται από τον νόμο (εφόσον βέβαια το νομοσχέδιο ψηφιστεί και γίνει νόμος). Είναι κάτι που δεν έχει προηγούμενο.

Ολα αυτά μπορεί να συμβούν σε μια μακρινή περιφέρεια ενός μακρινού κράτους σε μια μακρινή ήπειρο. Ομως ήδη τα ομοιόμορφα πακέτα τσιγάρων χωρίς μάρκα δημιούργησαν ένα προηγούμενο που ελήφθη αμέσως υπόψη από τον υπόλοιπο κόσμο. Στην ουσία, τα κράτη έχουν ώς τώρα υιοθετήσει μια όλο και πιο απειλητική πολιτική αποθάρρυνσης κατά του καπνίσματος. Τώρα προτείνεται ένα βήμα περισσότερο για να δημιουργηθεί κάτι οριστικό: να υπάρξει μια ημερομηνία-ορόσημο πέρα από την οποία δεν θα μπορεί πλέον κανείς να περιλάβει στην καθημερινότητά του το άναμμα ενός τσιγάρου. Ενας τριαντάρης θα μπορεί να το κάνει, ένας εικοσάρης όχι. Και καθώς θα κυλάει ο χρόνος, οι άκαπνες γενιές θα είναι ολοένα και περισσότερες, κι έτσι πιθανόν τα τσιγάρα να εξαφανιστούν (αυτός είναι ο στόχος). Το κράτος αποφάσισε λοιπόν να υποκαταστήσει την ελεύθερη επιλογή των πολιτών. Δεν θα μπορούν να επιλέγουν ελεύθερα να κάνουν κακό στον εαυτό τους, να θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή τους. Θα απαγορεύεται.

Είναι μια ακραία κίνηση που φέρνει στον νου την ποταπαγόρευση της δεκαετίας του 1920 στις ΗΠΑ. Πλήρης απαγόρευση εξακολουθεί να υπάρχει σήμερα στο μεγαλύτερο μέρος του κόσμου για σχεδόν όλες τις ναρκωτικές ουσίες. Ομως τα τσιγάρα έχουν μια ιστορία διαφορετική, που μοιάζει περισσότερο μ’ εκείνη του αλκοόλ. Αγαπήθηκαν, διαδόθηκαν και μετά, σιγά σιγά, με την ανακάλυψη των επιπτώσεών τους στην υγεία, βγήκαν από το κοινωνικό πλαίσιο. Σήμερα οι καπνιστές σχεδόν δεν θυμούνται πια την εποχή που άναβαν τσιγάρο στο τραπέζι με τα παιδιά, στον κινηματογράφο, στο εστιατόριο.

Τώρα ο νομοθέτης θέλει να παρέμβει με μια οριστική πράξη. Η υιοθέτηση ενός γενεαλογικού ορόσημου έχει ενδιαφέρον. Αραγε θα καταφέρει ο νόμος να εμποδίσει το πέρασμα μιας κακής συνήθειας από τη μια γενιά στην άλλη; Από την άλλη, οι νέοι θα πρέπει, διά νόμου, να γίνουν πιο ενάρετοι, να μην κάνουν κακό στον εαυτό τους. Τι θα συμβεί αν ξεσηκωθούν;