To κάπνισμα αποτελεί σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την εκδήλωση στυτικής δυσλειτουργίας. Οι άνδρες που καπνίζουν διατρέχουν περίπου δύο φορές μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν μειωμένη ικανότητα για επιτυχή στύση κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής σε σχέση με εκείνους που δεν καπνίζουν. Επίσης, ο κίνδυνος φαίνεται ότι αυξάνεται ανάλογα και με τον αριθμό των τσιγάρων και τα έτη καπνίσματος. Ακόμα και το παθητικό κάπνισμα πιθανολογείται ότι αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης στυτικής δυσλειτουργίας.
Η διακοπή του καπνίσματος μπορεί να βοηθήσει;
Η διακοπή του καπνίσματος είναι μία συνεχής διαδικασία η οποία τις περισσότερες φορές απαιτεί το συνδυασμό συμπεριφορικής ψυχοθεραπείας και φαρμακευτικής αγωγής. Τα λίγα δεδομένα που υπάρχουν μέχρι στιγμής δείχνουν ότι οι καπνιστές που διακόπτουν το κάπνισμα αναφέρουν σε σημαντικό βαθμό βελτίωση ή μη επιδείνωση της στυτικής δυσλειτουργίας. Τα αποτελέσματα από τη διακοπή του καπνίσματος είναι περισσότερο ικανοποιητικά στους νέους. Στις μεγαλύτερες ηλικίες η βελτίωση είναι μικρότερη καθώς συνυπάρχουν τις περισσότερες φορές και άλλοι παράγοντες κινδύνου και κυρίως η υπέρταση και ο διαβήτης. Έχει παρατηρηθεί μάλιστα ότι στους άνδρες μεγαλύτερης ηλικίας που δεν αντιμετωπίζουν πρόβλημα και διακόπτουν το κάπνισμα ο μεγαλύτερος κίνδυνος εμφάνισης στυτικής δυσλειτουργίας καταγράφεται 6 έως 10 χρόνια μετά τη διακοπή πιθανώς λόγω μη αναστρέψιμων βλαβών στις πεικές αρτηρίες που δημιουργούνται σε αρχικά στάδια από το τσιγάρο.
Μέθοδοι διακοπής: Είναι αποτελεσματικοί;
Η χορήγηση υποκατάστατων νικοτίνης (διαδερμικά επιθέματα, τσίχλες, σπρέυ) έχει μελετηθεί περισσότερο από τα υπόλοιπα φαρμακευτικά σκευάσματα (βουπροπριόνη, βαρενικλίνη) στους άνδρες με στυτική δυσλειτουργία που επιθυμούσαν να διακόψουν το κάπνισμα. Αν και η νικοτίνη είναι παράγοντας που οδηγεί σε αύξηση του συμπαθητικού τόνου στις αρτηρίες του πέους και σε σύσπαση των λείων μυικών κυττάρων στα σηραγγώδη σωμάτια, η διακοπή του καπνίσματος με τα υποκατάστατα νικοτίνης όταν αυτή χορηγείται σε χαμηλές δόσεις βελτιώνει τη στυτική δυσλειτουργία. Η επίδραση των φαρμάκων αυτών όσον αφορά υπερηχογραφικές παραμέτρους όπως η ροή στις πεικές αρτηρίες και η φλεβική διαφυγή είναι άμεση. Η βουπροπριόνη που αρχικά χρησιμοποιήθηκε ως αντικαταθλιπτικό φάρμακο αλλά με αποτελεσματικότητα ως μέσο διακοπής του καπνίσματος, μπορεί να επιτύχει καλά αποτελέσματα σε καπνιστές με ψυχογενή αίτια (όπως πχ. η κατάθλιψη) στυτικής δυσλειτουργίας.
Για τους χρήστες των ηλεκτρονικών τσιγάρων δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής επιστημονικά δεδομένα για την περίπτωση της νικοτίνης που παρέχεται από το ηλεκτρονικό τσιγάρο η οποία περνά στην κυκλοφορία κατά την άτμιση πιο αργά σε σχέση με το κανονικό τσιγάρο. Έτσι, αν υποθέσουμε πως δεν έχει ακόμα προκληθεί βλάβη στις αρτηρίες από τα τσιγάρα, η χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου με ταυτόχρονη διακοπή της χρήσης κανονικών τσιγάρων ίσως να έχει μικρότερη βλαπτική επίδραση στη σεξουαλική ζωή.
Η στυτική δυσλειτουργία και τα καρδιαγγειακά νοσήματα έχουν στενή συσχέτιση και η εμφάνιση προβλημάτων στη στύση αποτελεί πρώιμος δείκτης γενικευμένης αθηρωμάτωσης και στεφανιαίας νόσου. Η σημασία της διακοπής του καπνίσματος θα πρέπει να τονίζεται σε κάθε καπνιστή με στυτική δυσλειτουργία κατά τον αρχικό έλεγχο και την έναρξη θεραπείας για τη βελτίωση της σεξουαλικής του ζωής. Η συμβουλευτική και φαρμακευτική υποστήριξη με τα υποκατάστατα νικοτίνης, τη βουπροπριόνη ή τη βαρενικλίνη θα πρέπει να αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της θεραπευτικής αντιμετώπισης με απώτερο σκοπό τη μείωση και του κινδύνου για μελλοντικά καρδιαγγειακά συμβάματα. Τα φάρμακα για τη θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας έχουν καλύτερα αποτελέσματα όταν συνοδεύονται από διακοπή ή τη μείωση του καπνίσματος.
* Ο Κωνσταντίνος Ρόκκας, Χειρούργος Ουρολόγος-Ανδρολόγος, είναι υποψήφιος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Αθηνών, επιστημονικός συνεργάτης της Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής, πρώην Ταμίας της Ελληνικής Ουρολογικής Εταιρείας και μέλος σημαντικού αριθμού επιστημονικών εταιρειών.
**Ο Νικόλαος Ιωακειμίδης είναι Καρδιολόγος, επιστημονικός συνεργάτης της Α’ Πανεπιστημιακής Καρδιολογικής Κλινικής.
health.in.gr