Την ώρα που στην Ελλάδα οι αρμόδιοι υπουργοί αναρωτιούνται τι πρέπει να κάνουν για να εφαρμοστεί ο νόμος για την απαγόρευση του καπνίσματος- που έχει ατονήσει πλήρως-, στη Νέα Υόρκη οι περιορισμοί μπορεί να φτάσουν μέχρι τα σαλόνια των σπιτιών.

Τα τελευταία έξι χρόνια, η Όντρεϊ Σιλκ έχει περιορίσει τις εξόδους της. Δεν πηγαίνει σε μπαρ και σπάνια τρώει σε εστιατόρια γιατί δεν της επιτρέπουν να ανάψει το τσιγάρο της. «Το σπίτι είναι το τελευταίο μας καταφύγιο και τώρα μας το παίρνουν και αυτό», λέει στα «ΝΕΑ» η πρόεδρος της Οργάνωσης Πολίτες Ενάντια στην Παρενόχληση των Καπνιστών. «Πλέον σε κάποια διαμερίσματα απειλείσαι με έξωση αν σε πιάσουν να καπνίζεις».

Εδώ και τρία χρόνια, 50 εταιρείες δημόσιας στέγασης σε όλη την Αμερική έχουν απαγορεύσει το κάπνισμα στα κτίρια που διαχειρίζονται. Το παράδειγμά τους ακολουθούν τώρα και άλλοι διαχειριστές στη Νέα Υόρκη. Πριν από λίγο καιρό, η Related Companies επέβαλε το ίδιο μέτρο σε πολυκατοικίες της στο κέντρο του Μανχάταν, ενώ η εταιρεία Κenbar Μanagement έχει ήδη απαγορεύσει το κάπνισμα στα 298 νέα διαμερίσματα που θα ανοίξουν τις πόρτες τους τον Δεκέμβριο σε κτίριό της στη λεωφόρο Λέξιγκτον. Σύμφωνα με μια έρευνα της Ένωσης για μια Πόλη χωρίς Καπνό, το 58% των Νεοϋορκέζων θα πλήρωνε περισσότερα για να μείνει σε ένα σπίτι όπου απαγορεύεται το κάπνισμα, ενώ το 68% των ερωτηθέντων δεν θα έμενε καν σε ένα κτίριο όπου ζουν καπνιστές.

Από το 2003 το κάπνισμα απαγορεύτηκε πλήρως στα μπαρ και τα εστιατόρια της πολιτείας της Νέας Υόρκης το 2003, ενώ το μέτρο είχε αρχίσει να εφαρμόζεται σε εστιατόρια του Μανχάταν από το 1995. Το 2002 οι διαχειριστές των διαμερισμάτων Lincoln Τowers στη βορειοδυτική πλευρά του Μανχάταν προσπάθησαν να επεκτείνουν τον περιορισμό στο σαλόνι των ενοίκων. Οι αντιδράσεις των καπνιστών τούς ανάγκασαν να αποσύρουν την πρότασή τους. Σήμερα όμως, όλο και περισσότερες εταιρείες διαχείρισης και ιδιοκτήτες διαμερισμάτων προωθούν το μέτρο παρά τις διαμαρτυρίες. Την ίδια στιγμή, ο δήμαρχος Μάικλ Μπλούμπεργκ σκέφτεται να απαγορεύσει το κάπνισμα σε 1.700 πάρκα και παιδικές χαρές, καθώς και στις επτά παραλίες της πόλης.

«Το μεγαλύτερο πρόβλημα στις πολυκατοικίες είναι ότι ο καπνός μπαίνει σε άλλα διαμερίσματα από το σύστημα εξαερισμού και πολλοί ένοικοι φοβούνται για την υγεία τους», λέει στα «ΝΕΑ» ο δικηγόρος Στιούαρτ Σαφτ που εκπροσωπεί δύο από τα κτίρια στα οποία απαγορεύεται το κάπνισμα. Σύμφωνα με τους όρους που θέτουν οι διαχειριστές, οι ενοικιαστές  που δεν συμμορφώνονται με τους κανόνες και ανάβουν τσιγάρο στο σαλόνι τους κινδυνεύουν με έξωση. Ο μηχανικός Ρόναλντ Μπιελίνσκι ελέγχει για λογαριασμό των διαχειριστών τα διαμερίσματα για να διαπιστώσει αν οι ένοικοι καπνίζουν. Όπως εξηγεί στα «ΝΕΑ», σε περίπτωση που κάποιος ενοικιαστής παραπονεθεί για μυρωδιά τσιγάρου στο σπίτι του, ο Μπιελίνσκι εντοπίζει από πού προήλθε ο καπνός. «Προσπαθώ να δω πώς μεταφέρεται από το ένα διαμέρισμα στο άλλο», λέει. «Είναι εύκολο για τον καπνό του τσιγάρου και άλλες μυρωδιές να περάσουν σε άλλα σπίτια ή ορόφους μέσα από μικρά ανοίγματα στους τοίχους, από συστήματα εξαερισμού, ακόμα και μέσα από τις σωληνώσεις ενός κτιρίου». Με ειδικούς σωλήνες, ο Μπιελίνσκι παράγει καπνό και ανιχνεύει το ταξίδι του σε μια πολυκατοικία. «Είναι ένα μέτρο που βασίζεται στην κατάδοση. Σε καρφώνουν οι γείτονές σου», λέει η Σιλκ. «Προσπαθούν να κάνουν το κάπνισμα αδύνατο. Δεν πρόκειται για εκστρατεία υγείας, αλλά για εκστρατεία μίσους».

Δωρεάν θεραπείες με φάρμακα για να το κόψουν

ΚΙ ΕΝΩ στη Νέα Υόρκη σκέφτονται να απαγορεύσουν το κάπνισμα μέσα σε διαμερίσματα, στη Μασαχουσέτη ένα άλλο μέτρο κατά του καπνίσματος αποδίδει ήδη καρπούς. Το 2006 η πολιτεία της Μασαχουσέτης άρχισε να παρέχει δωρεάν θεραπείες σε άπορους καπνιστές για να κόψουν το τσιγάρο. Σύμφωνα με τα πρώτα στοιχεία που δόθηκαν πρόσφατα στη δημοσιότητα, μέχρι σήμερα 30.000 άνθρωποι έχουν επωφεληθεί από το πρόγραμμα. Όπως δήλωσε η διευθύντρια του Προγράμματος για τη Μείωση και Πρόληψη του Καπνού, Λόις Κέιθλι, η μείωση του αριθμού των καπνιστών είχε ως αποτέλεσμα και την ελάττωση των επισκέψεών τους στα επείγοντα των νοσοκομείων για κρίσεις άσθματος.

Βάσει του προγράμματος στη Μασαχουσέτη, άτομα ηλικίας 18-64 ετών έχουν το δικαίωμα να λαμβάνουν δωρεάν για 180 μέρες αντικαπνιστικά φάρμακα και να συμμετάσχουν σε 16 συνεδρίες τον χρόνο. Τα πρώτα δύο χρόνια εφαρμογής αυτού του μέτρου, η πολιτεία ξόδεψε 11 εκατομμύρια δολάρια. Σε όλη την Αμερική υπολογίζεται ότι οι παθήσεις για τις οποίες πιθανόν να οφείλεται το κάπνισμα κοστίζουν στο σύστημα περίθαλψης των οικονομικά ασθενεστέρων (Μedicaid) 22 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο.

«Θέλουν να μας στιγματίσουν»

ΠΕΡΙΠΟΥ 950.000 Νεοϋορκέζοι (το 16% των κατοίκων) δηλώνουν καπνιστές, σύμφωνα με τα στοιχεία του τμήματος υγείας της πόλης. Η Σιλκ αρνείται να πει πόσα τσιγάρα ή πακέτα καπνίζει την ημέρα.

Λέει ότι ερωτήσεις αυτού του τύπου έχουν σκοπό να στιγματίσουν τους καπνιστές.

Δεν έχει πάει σε κινηματογράφο εδώ και χρόνια, από τότε που δεν μπορούσε να απολαύσει ένα τσιγάρο με την ταινία της.

Προτιμά να μένει σπίτι της ακόμα κι αν οι παρέες της διασκεδάζουν σε μπαρ ή εστιατόρια. «Αρνούμαι να επισκεφτώ αυτά τα μέρη», λέει η Σιλκ. «Δεν θέλω να βγω στο πεζοδρόμιο για να καπνίσω. Δεν θέλω να μου συμπεριφέρονται έτσι. Είναι σαν να ζητάς σε κάποιον να πάρει το ποτήρι με το κρασί του και να βγει έξω για να το πιει».

Με μια ματιά

7 χρόνια τώρα απαγορεύεται το κάπνισμα σε κλειστούς χώρους (μπαρ, εστιατόρια, χώροι εργασίας) στην Πολιτεία της Νέας Υόρκης 16% των κατοίκων της Νέας Υόρκης δηλώνουν καπνιστές, δηλαδή περίπου 950.000 άνθρωποι 58% των Νεοϋορκέζων δήλωσαν σε έρευνα πως θα πλήρωναν παραπάνω για να μείνουν σε μια πολυκατοικία όπου απαγορεύεται το κάπνισμα 68% των συμμετεχόντων στην ίδια έρευνα υποστηρίζουν πως δεν θα μετακόμιζαν καν σε ένα κτίριο με καπνιστές 50 εταιρείες δημόσιας στέγασης στις ΗΠΑ έχουν ήδη απαγορεύσει το κάπνισμα στους ενοίκους των κατοικιών. Η παράβαση τιμωρείται με πρόστιμο 100 δολαρίων Πηγές:ΝΥC Ηealth Department, ΝΥC Coalition for a Smoke Free City, Νational Μulti Ηousing Council

Τα Νέα, Τετάρτη 24 Φεβρουαρίου 2010