Ένας από τους κύριους παράγοντες που επηρεάζουν τη στύση του άνδρα, είναι γνωστό πως είναι το κάπνισμα. Το κάπνισμα ανεξάρτητα από τους άλλους παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακά προβλήματα, σχεδόν διπλασιάζει το κίνδυνο για μετρίου και σοβαρού βαθμού στυτική δυσλειτουργία.

Αν και οι βιομηχανίες καπνού στις διαφημιστικές εκστρατείες τους επιχειρούν να συνδέσουν τον ανδρισμό ή την ενηλικίωση με το κάπνισμα, οι καπνιστές παρουσιάζουν σε μικρότερες ηλικίες προβλήματα στύσης, λόγω της τοξικής δράσης του καπνού στις αρτηρίες του πέους.

Το τσιγάρο έχει μακροχρόνια βλαπτική επίδραση στο τοίχωμα των αρτηριών και επιδρά δυσμενώς στην αιμάτωση στα σηραγγώδη σωμάτια του πέους. Η λειτουργική ανεπάρκεια των πεϊκών αρτηριών διατηρείται όσο ο καπνιστής εξακολουθεί να καπνίζει και δυστυχώς μπορεί να παραμείνει όταν η βλάβη στις μικρές αυτές αρτηρίες γίνει σημαντική.

Η μειωμένη λόγω του καπνίσματος αιμάτωση στις πεϊκές αρτηρίες οφείλεται στη δυσλειτουργία του ενδοθηλίου που είναι η εσωτερική στοιβάδα των αρτηριών, η οποία ασκεί χαλαρωτική δράση στα λεία μυικά κύτταρα των αγγείων, αυξάνει τη διάμετρό τους και άρα και την ποσότητα του αίματος που αυτά προωθούν στην περιφέρεια.

Το κάπνισμα αυξάνει ακόμα τα επίπεδα του ινωδογόνου, ενός παράγοντα που έχει συνδεθεί με αυξημένη επίπτωση αθηρωμάτωσης των αγγείων που τροφοδοτούν το ανδρικό γεννητικό σύστημα.

Υπάρχει πολλαπλή αλληλεπίδραση του καπνίσματος με άλλους παράγοντες που προάγουν την γήρανση και την αθηροσκλήρυνση των αγγείων όπως η αρτηριακή υπέρταση, η αυξημένες τιμές χοληστερόλης, το μεταβολικό σύνδρομο και ο σακχαρώδης διαβήτης.

Τέλος, φαίνεται ότι επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό τη γενική διάθεση και τη λίμπιντο λόγω της επίδρασης που έχει παρατηρηθεί στα επίπεδα των ορμονών και ιδιαίτερα στη συγκέντρωση της τεστοστερόνης.

Ποιος είναι ο ρόλος της νικοτίνης;

Ο ρόλος της νικοτίνης θεωρείται σημαντικός καθώς έχει βρεθεί σε μελέτες ότι το κάπνισμα τσιγάρου με υψηλή συγκέντρωση νικοτίνης επηρεάζει σχετικά άμεσα τη στυτική λειτουργία. Η ενδοφλέβια χορήγηση νικοτίνης σε πειράματα που έγιναν σε σκύλους προκάλεσε στυτική δυσλειτουργία.

Σε άλλη μελέτη όπου δόθηκε σε μη καπνιστές να μασήσουν τσίχλα νικοτίνης όσο εκείνοι παρακολουθούσαν μια ερωτική ταινία, το συμπέρασμα ήταν ότι η νικοτίνη είχε άμεσα αρνητικά αποτελέσματα στη σεξουαλική τους συμπεριφορά.

Η νικοτίνη είναι ο παράγοντας που οδηγεί σε αύξηση του συμπαθητικού τόνου στις αρτηρίες του πέους και σε σύσπαση των λείων μυικών κυττάρων στα σηραγγώδη σωμάτια. Σε θεωρητική βάση μέσω αυτού του μηχανισμού μειώνεται η παροχή αίματος στο ανδρικό και γυναικείο γεννητικό σύστημα και κατά συνέπεια η στυτική ικανότητα των ανδρών και η σεξουαλική διέγερση που οδηγεί στην κορύφωση στις γυναίκες.

Ωστόσο έχουν ενδιαφέρον πρόσφατα δεδομένα που έδειξαν ότι όταν η νικοτίνη απομονωθεί από τα υπόλοιπα βλαπτικά συστατικά που ανευρίσκονται στο τσιγάρο στην πραγματικότητα αυξάνει τον αριθμό των υγιών αγγείων. Η δράση αυτή της νικοτίνης πιθανώς να μετριάζει τη βλαπτική της επίδραση στη λειτουργία των μικρών αρτηριών και την παροχή αίματος.

Τι γνωρίζουμε για το ηλεκτρονικό τσιγάρο;

Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα πιστεύεται ότι προκαλούν λιγότερη βλάβη από τα κανονικά τσιγάρα και αρκετά άτομα τα επιλέγουν για να συνεχίσουν τη συνήθειά τους με πιο ασφαλή τρόπο. Κάποιες έρευνες για τις απόψεις των χρηστών ηλεκτρονικών τσιγάρων δείχνουν ότι ένα βασικό πλεονέκτημα των προϊόντων είναι ότι ικανοποιούν την ανάγκη για κάπνισμα.

Για τους χρήστες των ηλεκτρονικών τσιγάρων, που ως γνωστό απελευθερώνουν άμεσα νικοτίνη και ανακουφίζουν τον καπνιστή από τα συμπτώματα στέρησης, έχει ενδιαφέρον να μελετηθεί σε ποιο βαθμό η νικοτίνη από μόνη της επηρεάζει τη σεξουαλική δραστηριότητα.

Αν και η νικοτίνη, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, μπορεί να μειώσει τη στυτική λειτουργία και ερωτική επιθυμία, τουλάχιστον προσωρινά, δεν υπάρχουν μέχρι στιγμής επιστημονικά δεδομένα για την περίπτωση της νικοτίνης που παρέχεται από το ηλεκτρονικό τσιγάρο που ως γνωστό, είναι πολύ λιγότερη σε σχέση με την νικοτίνη στα κανονικά τσιγάρα.

Έτσι, αν υποθέσουμε πως δεν έχει ακόμα προκληθεί βλάβη στις αρτηρίες από τα τσιγάρα, η χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου με ταυτόχρονη διακοπή της χρήσης κανονικών τσιγάρων ίσως να έχει μικρότερη βλαπτική επίδραση στη σεξουαλική ζωή.

Η αποφυγή της χρήσης κανονικών τσιγάρων με τη βοήθεια του ηλεκτρονικού τσιγάρου μπορεί να είναι το πρώτο θετικό βήμα, λαμβάνοντας υπόψη και τα αποτελέσματα πρόσφατης έρευνας που έξειξε ότι η διακοπή του καπνίσματος βελτίωσε σημαντικά μετά από ένα χρόνο τη στυτική λειτουργία τουλάχιστον σε έναν στους τέσσερις καπνιστές. Η απομάκρυνση των υπολοίπων βλαβερών στοιχείων που υπάρχουν στα κανονικά τσιγάρα, γενικά μπορεί να οδηγήσει βελτιωμένη λίμπιντο και περισσότερη ενέργεια.

Αυτά φαίνεται ότι έχουν επιβεβαιωθεί από μελέτες για το ηλεκτρονικό τσιγάρο που είναι σε εξέλιξη, με ένα μέρος των καπνιστών να δηλώνουν μεγαλύτερες αντοχές και καλύτερη σεξουαλική συμπεριφορά. Παραμένουν βέβαια μέχρι τώρα αρκετά αναπάντητα ερωτήματα και επιφυλάξεις σχετικά με τη χρησιμοποίησή τους στις μικρότερες ηλικίες, την αποτελεσματικότητά τους, την ασφαλή παροχή νικοτίνης και κυρίως τις μακροχρόνιες συνέπειες από τη χρήση τους.

Νίκος Ιωακειμίδης, Καρδιολόγος, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής Αθηνών
health.in.gr