Το κάπνισμα απορροφά σχεδόν το 6% των παγκόσμιων δαπανών που διατίθενται για την Yγεία καθώς και το 2% του παγκόσμιου ΑΕΠ, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύθηκαν στο επιστημονικό έντυπο Tobacco Control.

Συγκεκριμένα, το κάπνισμα κόστισε στην παγκόσμια οικονομία περισσότερα από 1,3 τρισεκατομμύρια ευρώ το 2012 και απορρόφησε το ένα εικοστό των δαπανών στον τομέα της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης, επισημαίνει η μελέτη που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα.

Πρόκειται για την πρώτη έρευνα που περιλαμβάνει χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος σε μια πιο ακριβή εκτίμηση του συνολικού κόστους από την επιδημία του καπνίσματος. Οι περισσότερες έρευνες μέχρι σήμερα ήταν επικεντρωμένες στα πλούσια κράτη.

Σύμφωνα με ειδικούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και της Αμερικανικής Αντικαρκινικής Εταιρείας (ACS), περίπου το 40% του οικονομικού βάρους επωμίζονται οι αναπτυσσόμενες χώρες.

Στο ποσό αυτό περιλαμβάνεται κόστος 422 δισ. δολαρίων για τη θεραπεία και νοσηλεία καθώς και τα άμεσα κόστη από την απώλεια ημερών εργασίας εξαιτίας ασθένειας ή θανάτου.

«Το κάπνισμα επιβάλλει ένα μεγάλο οικονομικό βάρος σε όλο τον κόσμο και κυρίως στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αφρική, όπου η επιδημία του καπνίσματος είναι πιο διαδεδομένη. Τα ευρήματα αυτά υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη να επιβάλουν οι χώρες αυστηρότερα μέτρα για τον έλεγχο του καπνού και να αντιμετωπίσουν αυτά τα κόστη», υπογραμμίζεται στα συμπεράσματα της μελέτης.

Η επιστημονική ομάδα ανέλυσε δεδομένα από 152 χώρες που εκπροσωπούν το 97% του παγκόσμιου αριθμού καπνιστών στην Αφρική, τις ΗΠΑ, την περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, την Ευρώπη, την νοτιοανατολική Ασία και την περιοχή του δυτικού Ειρηνικού.

Σε αυτά περιλαμβάνονται στοιχεία από τα Ηνωμένα Έθνη και την Παγκόσμια Τράπεζα αναφορικά με τις ασθένειες και τους θανάτους που αποδίδονται στο κάπνισμα, τα ποσοστά της απασχόλησης σε εθνικό επίπεδο και το ΑΕΠ.

Σύμφωνα με την έκθεση το 2012 «οι ασθένειες που προκλήθηκαν από το κάπνισμα αναλογούσαν στο 12% (2,1 εκατομμύρια) όλων των θανάτων μεταξύ των ενηλίκων σε ηλικία εργασίας (30 με 69 ετών) με το υψηλότερο ποσοστό να παρατηρείται στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ».

Σχεδόν το 40% του παγκόσμιου οικονομικού κόστους επωμίστηκαν οι χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος- το ένα τέταρτο η Βραζιλία, η Ρωσία, η Ινδία και η Κίνα.

Να σημειωθεί ότι, η Κίνα καταναλώνει πάνω από το ένα τρίτο των τσιγάρων, παγκοσμίως και έχει το ένα έκτο των θανάτων, παγκοσμίως.

Οι ερευνητές εκτιμούν ότι το πραγματικό κόστος είναι πιθανόν πολύ υψηλότερο, καθώς δεν συμπεριέλαβαν στοιχεία για την υγεία και τις οικονομικές επιπτώσεις που προκαλεί το παθητκό κάπνισμα ή η χρήση προϊόντων καπνού χωρίς καύση, όπως το μάσημα καπνού.

«Το παθητικό κάπνισμα ευθύνεται για περίπου έξι εκατομμύρια θανάτους ετησίως. Επομένως, η ένταξη αυτού του στοιχείου θα είχε μετρήσιμο αντίκτυπο στην εκτίμηση του οικονομικού κόστους από το κάπνισμα», διευκρινίζουν.

Επίσης, η χρήση προϊόντων καπνού χωρίς καύση -ειδικά στη νοτιοανατολική Ασία- ενδεχομένως να αντιστοιχεί στο 30% των ιατρικών δαπανών που αποδίδονται στον καπνό.

Η μείωση των ποσοστών καπνίσματος, παγκοσμίως, απέχει πολύ από την επίτευξη ενός εκ των Στόχων της Βιώσιμης Ανάπτυξης του ΟΗΕ για τον περιορισμό των πρόωρων θανάτων από μη μολυσματικές νόσους κατά ένα τρίτο μέχρι το 2030.

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ η χρήση καπνού είναι «μία από τις μεγαλύτερες απειλές για τη δημόσια υγεία που έχει αντιμετωπίσει ο κόσμος μέχρι σήμερα», ο οποίος υποστηρίζει ότι η επιβολή φόρων είναι ο πιο αποδοτικός τρόπος για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Ωστόσο, «μόνο 33 χώρες με 10% του παγκόσμιου πληθυσμού έχουν επιβάλει φόρους στα προϊόντα καπνού ώστε ποσοστό μεγαλύτερο από 75% της λιανικής τιμής να είναι φόρος», σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του ΠΟΥ, αν και τα έσοδα από τους φόρους σε προϊόντα καπνού είναι κατά μέσον όρο 269 φορές υψηλότερα από τις δαπάνες για τον έλεγχο του καπνίσματος με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία.

Επιμέλεια: Μαίρη Μπιμπή
health.in.gr, ΑΠΕ-ΜΠΕ