Σύντομο ανέκδοτο: «ο ιδιότυπος ρατσισμός των μη καπνιστών στην Ελλάδα»

Το συγκεκριμένο άρθρο αφορά σε συζήτηση για το κάπνισμα στο ραδιόφωνο του ANT1 93,2 FM, τις 30 Ιουνίου 2009, 13.00-13.30 όπου συμμετείχαν ο κος Δρακόπουλος (ιατρός εργασίας), ο δημοσιογράφος του ANT1, (δεν συγκράτησα το όνομα, πάντως απ΄ό,τι λέει το πρόγραμμα πρέπει να είναι ένας εκ των: Δημήτρης Στάμου, Νικόλας Βαφειάδης) κι ο γράφων (Σπύρος Δόικας) ως υπεύθυνος του nonsmokersclub.com.

Κατ’ αρχάς, απ’ ό,τι κατάλαβα, τόσο ο κος Δρακόπουλος όσο και ο δημοσιογράφος, είναι καπνιστές. Ο κος Δρακόπουλος μάλιστα αποπειράθηκε να αμβλύνει το θέμα και να μιλήσει για άλλους βλαπτικούς παράγοντες στον χώρο εργασίας, μέχρι που τον επανέφερε ο δημοσιογράφος λέγοντας ότι σήμερα μιλάμε για το κάπνισμα. Μίλησε επίσης για τον «ιδιότυπο ρατσισμό» που υπάρχει σε σχέση με τους καπνιστές στο οποίο αντέτεινα το επιχείρημα ότι μέχρι σήμερα παντού στην Ελλάδα κάπνιζαν, ακόμη και στα νοσοκομεία (μάλιστα δεν άρεσε καθόλου όταν ανέφερα ότι 60% περίπου των ιατρών είναι καπνιστές). Συνέχισα αναφέροντας ότι το δικαίωμα ενός σταματάει εκεί που παραβιάζει το δικαίωμα του άλλου. Πόσο μάλλον όταν παραβιάζει την υγεία του άλλου και ανέφερα διάφορα παραδείγματα, όπως μια νοσοκόμα η οποία είχε αναπνευστικό πρόβλημα και δεν μπορούσε να βρει μια θέση εργασίας σε νοσοκομεία στην οποία δεν θα έπρεπε να υπομένει τον καπνό! Και όχι μόνο αυτό, αλλά και τη χλεύη που εισέπραξε από ανώτερα στελέχη του Υπουργείου Υγείας όταν παραπονέθηκε για το πρόβλημά της. Η αγανάκτησή μου, βέβαια, για τέτοιου είδους συμβάντα συνοψίστηκε ως εξής από τον δημοσιογράφο:

Ας ελπίσουμε αύριο [σ.σ. που θα εφαρμοστεί ο αντικαπνιστικός νόμος] να μην υπάρξουν τέτοιες εντάσεις.

Οι εντάσεις τους μάραναν όλους, οι εκατομμύρια άνθρωποι που έχουν πεθάνει και πεθαίνουν από το κάπνισμα (παθητικό και μη) δεν φαίνεται να τους ενδιαφέρουν ιδιαίτερα.

Ανέφερα επίσης την επίσκεψή μου τις 29 Ιουνίου 2009 σε ένα εστιατόριο στα Εξάρχεια, όπου κάθισα κάτω από ένα σήμα που έγραφε «Απαγορεύεται αυστηρά το κάπνισμα», μόνο και μόνο για να έχω δίπλα μου και στα τρία τραπέζια άτομα που κάπνιζαν. Όταν διαμαρτυρήθηκα στη σερβιτόρα λέγοντας: «Ισχύει αυτό το σήμα ή δεν ισχύει»; μου απάντησε πως ναι, και μισό λεπτό θα μου πει. Πέρασαν 15 λεπτά χωρίς να μου πει τίποτε. Οπότε ξαναρωτάω μια άλλη σερβιτόρα η οποία με περισσή άνεση μου λέει ότι αυτό το σημάδι είναι για μεθαύριο! Αυτό δηλαδή σημαίνει, ότι μέχρι τώρα, στο συγκεκριμένο εστιατόριο, δεν υπήρχε ούτε ένα σημείο στο οποίο να μπορούν να καθίσουν μη καπνιστές, παρ’ όλη τη σχετική νομοθεσία του 2002 που το προέβλεπε (και δεν είναι το μόνο εστιατόριο στο οποίο συμβαίνει αυτό). Και μετά έχουμε και το θράσος εκείνων που μιλάνε για «ρατσισμό των μη καπνιστών».

Εδώ, ας πω παρενθετικά μερικά πράγματα για την ψυχολογία του εθισμού. Ο εθισμός είναι ένα είδος «κάθεξης»  προς την εθιστική ουσία, εν προκειμένω τη νικοτίνη. Με τον όρο «κάθεξη» στην ψυχολογία εννοούμε μια επένδυση λιμπιντινικής ενέργειας σε κάποιο άτομο, αντικείμενο ή ιδέα. Η παρουσία της ουσίας προκαλεί ηδονή και η έλλειψή της σοβαρές ενοχλήσεις, κοινώς οδύνη. Το Εγώ, λοιπόν, τείνει να υπερασπίζεται τις πηγές της ηδονής του, πόσο μάλλον όταν η έλλειψή τους προκαλεί τόσο έντονες αντιδράσεις (στερητικό σύνδρομο) σε επίπεδο φυσιολογίας.

Προς το τέλος της συζήτησης, ο δημοσιογράφος ανέφερε ένα παράδειγμα από την Αμερική όπου μια γυναίκα «300 κιλών» τού έκανε παρατήρηση επειδή κάπνιζε σε ανοιχτό χώρο και ο καπνός ερχόταν προς τα πάνω της. Προφανώς, αυτό προς επίρρωση των λεγομένων του κυρίου Δρακόπουλου περί «ιδιότυπου ρατσισμού».

Όπως φαίνεται, οι υπέρβαροι αφενός δεν βλάπτονται από το παθητικό κάπνισμα, αφετέρου, δεν έχουν δικαίωμα να ενοχλούνται όταν ο καπνός έρχεται προς τα πάνω τους όταν βρίσκονται σε ανοιχτό χώρο. Και όταν κοινοποιούν την ενόχλησή τους, μιλάμε για ρατσισμό. Ιδίως αν έχουν παραπάνω κιλά (πράγμα που σημαίνει ότι δεν προσέχουν τον εαυτό τους, το παθητικό κάπνισμα τους νοιάζει;).

Η συζήτηση έκλεισε με τη δική μου σύνδεση να έχει διακοπεί (ένεκα του «δαίμονα του τηλεφωνείου» όπως είχε αναφέρει προηγουμένως ο δημοσιογράφος) και με τον κύριο Δρακόπουλο (ιατρό εργασίας παρακαλώ!) να λέει:

— Δεν υπάρχουν παθητικοί καπνιστές, αλλά αντιπαθητικοί αντικαπνιστές. Στο οποίο ο δημοσιογράφος απαντά:
— Συμφωνώ απολύτως.

Το δικό μου σχόλιο είναι ότι τέτοια λεγόμενα (από στόμα ιατρού μάλιστα) δείχνουν το λιγότερο ασέβεια στη Ζωή Κούρτη (η οποία υπέστη σοβαρές βλάβες λόγω υποχρεωτικού παθητικού καπνίσματος στον χώρο εργασίας) καθώς και τα εκατομμύρια των ανθρώπων που έχουν πεθάνει ή υποφέρουν από προβλήματα υγείας λόγω του παθητικού καπνίσματος στον χώρο εργασίας (και όχι μόνο), και ότι, κάθε άλλο παρά συνάδουν με την ιδιότητα του ιατρού (πόσο μάλλον του ιατρού εργασίας!), που σκοπός του είναι να προασπίζει την υγεία όλων, δηλαδή όχι  μόνο των μη καπνιστών αλλά και των καπνιστών. Αντί λοιπόν, ο κύριος Δρακόπουλος, να μιλάει για ιατρεία απεξάρτησης, τη στελέχωσή τους με ικανό προσωπικό και την ανάγκη ενημέρωσης του κοινού για λόγους πρόληψης, μιλάει για τους «αντιπαθητικούς αντικαπνιστές».

Τα συμπεράσματα δικά σας.