Παράνομο εμπόριο καπνού

Την συστράτευση όλων στην προσπάθεια πάταξης του λαθρεμπορίου καπνικών προϊόντων ζήτησε από το βήμα του δεύτερου «Anti-Corruption Forum» για μια βιώσιμη οικονομία στον κλάδο του καπνού» ο υφυπουργός Εξωτερικών Τέρενς Κουίκ.

Μιλώντας στο φόρουμ ο κ. Κουίκ ανέφερε ότι «η παραοικονομία βασιζόμενη στη διαφθορά και το λαθρεμπόριο στερούσαν για χρόνια το ελληνικό κράτος από πολύ σημαντικά κονδύλια. Ένας από τους λόγους που φτάσαμε στην εποχή των μνημονίων ήταν και το θέμα τις διαφθοράς σε όλες τις εκφάνσεις του» και συνέχισε τονίζοντας ότι «πρέπει να τελειώνουμε με τα λαθρεμπόρια, να τελειώνουμε με τη διαφθορά».

Τα καπνικά προϊόντα πλήττονται σε μεγάλο βαθμό από το λαθρεμπόριο, σύμφωνα με τον κ. Κουίκ. «Η απώλεια εσόδων τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για το κράτος είναι πολύ μεγάλες από το λαθρεμπόριο. Ωστόσο, με την εφαρμογή νέων κοινοτικών οδηγιών το ελληνικό δημόσιο θα μπορεί με την ιχνηλασιμότητα να ελέγχει τα καπνικά προϊόντα από την ώρα που φεύγουν από την παραγωγή μέχρι να φτάσουν στον καταναλωτή. Παράλληλα, με τη βοήθεια της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, έχουμε θωρακίσει τα σύνορά μας με αυτοκινούμενα σκάνερ με ακτίνες Χ για να μπορούμε αποτελεσματικά και γρήγορα να ελέγχουμε τα εισαγόμενα προϊόντα σε κοντέινερς και να περιορίσουμε το λαθρεμπόριο στο μέγιστο βαθμό».

Ο κ. Κουίκ υποστήριξε ότι πλέον «υπάρχει η πολιτική βούληση με τη συνεργασία όλων, τελωνειακών υπαλλήλων, οικονομικών αστυνομικών κ.ά να κλείσουμε μια θλιβερή παρένθεση στη χώρα». Παράλληλα, τόνισε ότι «υποδείξεις ή συνδρομές, από όπου και αν προέρχονται, που μπορούν να βοηθήσουν στον ανυποχώρητο αγώνα που κάνουμε για την πάταξη της διαφθοράς σε όλα τα επίπεδα, από φαρμακευτικά προϊόντα μέχρι “μαϊμού” ενδύματα που εισάγονται στη χώρα μας, είμαστε στη διάθεσή σας να τις ακούσουμε. Είμαστε εδώ για να εξυπηρετήσουμε το σύννομο κράτος».

Ο Σταύρος Θωμαδάκης, ειδικός γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών, εκ μέρους της υφυπουργού Αικατερίνης Παπανάτσιου, μετέφερε στο φόρουμ «τη δεδομένη πολιτική βούληση της κυβέρνησης για την καταπολέμηση της διαφθοράς και του λαθρεμπορίου ειδικά στη νευραλγική αγορά των καπνικών». Ο κ. Θωμαδάκης αναφέρθηκε στις προσπάθειες που έχουν γίνει από την πλευρά της κυβέρνησης στη κατεύθυνση αυτή. Συγκεκριμένα, για πρώτη φορά τέθηκε το κανονιστικό πλαίσιο για την καταπολέμηση του λαθρεμπορίου των καπνικών με τον νόμο 4410/2016. Στον νόμο αυτό προβλέφθηκαν νέες άδειες αρμοδιότητας του υπ. οικονομικών και άλλων υπηρεσιών με στόχο τον αυστηρότερο έλεγχο όλης της εφοδιαστικής αλυσίδας καπνού.

Το παράνομο εμπόριο καπνικών προϊόντων αποτελεί σημαντικό θέμα με πολύ μεγάλες διαστάσεις σε οικονομικό, κοινωνικό αλλά και πολιτικό επίπεδο, σύμφωνα με όσα επεσήμανε ο Κωνσταντίνος Χρήστου, γενικός γραμματέας για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς. «Η ανάπτυξή του στη χώρα μας συνδέεται άμεσα με την οικονομική κρίση» τόνισε ο κ. Χρήστου και πρόσθεσε ότι «η καταπολέμηση του λαθρεμπορίου καπνού αποτέλεσε βασική προτεραιότητα της κυβέρνησης από τις πρώτες μέρες διακυβέρνησης».

Ο κ. Χρήστου αναφέρθηκε αναλυτικά στις πρωτοβουλίες που έχουν ήδη ληφθεί προς αυτή τη κατεύθυνση. Παράλληλα επεσήμανε ότι «οι μάχες, όπως η καταπολέμηση του λαθρεμπορίου καπνικών, κερδίζονται μόνο όταν υπάρχει συνεργασία όλων των φορέων και συναντίληψη για τους στόχους που πρέπει να επιτευχθούν. Τα τελευταία χρόνια η κουλτούρα αυτή αναπτύσσεται. Έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα και τα καλά αποτελέσματα που υπάρχουν το αποδεικνύουν. Μπορούμε να είμαστε αισιόδοξοι για τη συνέχεια καθώς υπάρχει και βούληση και σχέδιο».

Από την πλευρά της, η Ζέφη Νικολάου, μέλος ΔΣ της Διεθνούς Διαφάνειας Ελλάδος, στην ομιλία της επεσήμανε ότι η διαφθορά δεν αντιμετωπίζεται με ευχολόγια. Κοστίζει 2 τρισ. δολ. ετησίως σε παγκόσμια κλίμακα και καθίσταται σαφές ότι η διαφθορά, με πολλές εκφάνσεις και με τη δωροδοκία στον πυρήνα της, αποτελεί την κύρια απειλή της χρηστής διακυβέρνησης. Υπονομεύει προσπάθειες επίτευξης βιώσιμης ανάπτυξης της επιχειρηματικής ηθικής και της καλής πίστης μεταξύ συναλλασσομένων.

Σύμφωνα με την κ. Νικολάου, «η μηδενική ανοχή στη διαφθορά θα πρέπει να είναι σταθερή επιλογή όλων μας προκειμένου η χώρα να γυρίσει στη σελίδα του εκσυγχρονισμού και να προσαρμοστεί κατάλληλα στο νέο απαιτητικό περιβάλλον που διαμορφώνεται εντός και εκτός Ελλάδας».

Αναφερόμενη στο λαθρεμπόριο καπνού, η κ. Νικολάου επεσήμανε ότι «μόνο το 2015 οι κυβερνήσεις των κρατών-μελών της ΕΕ αποστερήθηκαν περισσότερα από 11 δισ. ευρώ από τα φορολογικά τους έσοδα. Για την Ελλάδα εκτιμάται ότι χάθηκαν πάνω από 600 εκατ. ευρώ το 2016, καθώς ένα στα πέντε πακέτα που καταναλώθηκαν ήταν παράνομο. Θα μπορούσε να σωθεί τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ ως το 2019 εφόσον υπάρχουν δράσεις που θα αυξήσουν την οικονομική και κοινωνική ανθεκτικότητα απέναντι σε αυτή την απειλή. Αν προσθέσουμε 700.000 θανάτους από ασθένειες ετησίως στην Ευρωπαϊκή Ένωση που σχετίζονται με το κάπνισμα, αντιλαμβανόμαστε την ανάγκη για διαφάνεια».

Σύμφωνα με την κ. Νικολάου, «τα παράνομα λευκά τσιγάρα απειλούν τα δημόσια έσοδα, την ελληνική καπνοκαλλιέργεια, τις θέσεις εργασίας, αλλά και την υγεία και ασφάλεια των πολιτών».

Επίσης, υποστήριξε ότι «η διαφθορά είναι πολύμορφη, πολυσχιδής, πολυεπίπεδη, πανάρχαιη και δύσκολο να εκριζωθεί. Δεν υπάρχει χώρα που να είναι άνοση σε αυτή. Απαιτείται αγώνας με ενέργειες όπως: καθοριστική ενεργός δράση κράτους και ιδιωτικού τομέα, ύπαρξη επιχειρηματικής ηθικής, εμπέδωση διεθνών καλών πρακτικών, συνέργιες σε εθνικό και διεθνές επίπεδο και αλλαγή κουλτούρας».

Η Ειρήνη Γιαλούρη, γενική διευθύντρια Τελωνείων ανέφερε στην ομιλία της ότι η καταπολέμηση του λαθρεμπορίου και η προστασία της υγείας και της ασφάλειας των πολιτών αποτελούν στρατηγικούς στόχους της τελωνειακής υπηρεσίας.

«Η συνεχής αυξητική πορεία των κατασχέσεων που πραγματοποιεί η τελωνειακή υπηρεσία αποδεικνύει την αποτελεσματικότητα του στρατηγικού σχεδιασμού της», πρόθεσε η κ. Γιαλούρη.

Σύμφωνα με την γενική διευθύντρια Τελωνείων, «το 2017 τα καπνικά αποτέλεσνα το 22% των κατασχεθέντων. Μέχρι σήμερα έχουν κατασχεθεί, μόνο με αυτοκινούμενα μηχανήματα Xray, 96 εκατ. τσιγάρα, οι διαφυγόντες δασμοί των οποίων ανέρχονται στα 18 εκατ. ευρώ. Συνολικά η τελωνειακή υπηρεσία έχει κατασχέσει 142 εκατ. τεμάχια τσιγάρα μέχρι το 2017.

»Η στρατηγική του σχεδίου αντιμετώπισης του λαθρεμπορίου φιλοδοξεί να συνθέσει τις δυνάμεις των δημοσίων αρχών που ασχολούνται με την ανάληψη πληροφοριών, τους πάσης φύσεως ελέγχους στην εισαγωγή, εξαγωγή, διακίνηση, αποθήκευση και αδειοδότηση σε ένα ενιαίο δίκτυο συνεργιών που θα επιτρέψει την καταστολή του οργανωμένου δικτύου λαθρεμπορίου για τα προϊόντα που υπόκεινται σε ειδικούς φόρους κατανάλωσης. Για το 2017 τα βεβαιωθέντα πρόστιμα, δασμοί, φόροι για υποθέσεις καπνικών προϊόντων ανέρχονται περίπου σε περίπου 743 εκατ. ευρώ».