Το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά και την παραλία

Η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία και ο Μεσογειακός Σύνδεσμος για τη Σωτηρία των Θαλάσσιων Χελωνών (MEDASSET) ενώνουν τις δυνάμεις τους και με σύνθημα «Το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά και την παραλία» ζητούν τη βοήθεια όλων μας για τη μείωση της θαλάσσιας ρύπανσης, τη διαφύλαξη του εθνικού φυσικού πλούτου και την προστασία κάθε μορφής ζωής με έμφαση σε αξίες, όπως ο σεβασμός και η συνέπεια.

Οι στόχοι της κοινής δράσης των δύο φορέων είναι καθαρές από αποτσίγαρα παραλίες και άλλοι δημόσιοι ανοιχτοί χώροι (π.χ. παιδικές χαρές, αθλητικοί χώροι, αλσύλλια, δάση, στάσεις των ΜΜΜ, υπαίθρια σινεμά κ.ο.κ.), ενημέρωση για την τεράστια καταστροφή που προκαλούν τα αποτσίγαρα στο περιβάλλον με στόχο τον δραστικό περιορισμό της απόρριψής τους στο περιβάλλον και εφαρμογή και ενίσχυση της ισχύουσας νομοθεσίας.

Η δράση αποτελεί μέρος της εκστρατείας του MEDASSET «Υπόσχεσή μας: Καθαρές Θάλασσες» που ξεκίνησε το 2015, με στόχο την προστασία του θαλάσσιου πλούτου της χώρας μας, καλώντας τους λάτρεις του ελληνικού καλοκαιριού να δώσουν και να τηρήσουν την Υπόσχεσή τους για καθαρές θάλασσες, γεμάτες ζωή.

Κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ο πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, Ευάγγελος Φιλόπουλος, Χειρουργός, διευθυντής της Κλινικής Μαστού του Αντικαρκινικού Νοσοκομείου «Ο Άγιος Σάββας», εξήγησε ότι από τα περίπου 6 τρισεκατομμύρια τσιγάρα που καταναλώνονται παγκοσμίως τα 4,5 τρισεκατομμύρια πετάγονται κάπου στο περιβάλλον. Αυτό το υλικό συνιστά το μεγαλύτερο ποσοστό σκουπιδιών.

Χαρακτηριστικό είναι πως περίπου 19% έως 38% των συνολικών απορριμμάτων που συλλέγονται παγκοσμίως κατά τη διάρκεια του καθαρισμού των ακτών κάθε χρόνο είναι αποτσίγαρα. Στοιχεία από την πόλη του Σαν Φρανσίσκο δείχνουν πως από τα απορρίμματα των δρόμων το 24,6% αφορά απορρίμματα που σχετίζονται με το τσιγάρο, δηλαδή αποτσίγαρα, περιτυλίγματα και κουτιά τσιγάρων.

«Πέρα από το αντιαισθητικό θέαμα, τα φίλτρα των τσιγάρων χρειάζονται γενιές και γενιές για να αποδομηθούν πλήρως. Στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, το πρόβλημα είναι εξίσου έντονο. Τα αποτσίγαρα ευθύνονται για δηλητηριάσεις μικρών παιδιών, ζώων και πουλιών αλλά και για τη μόλυνση του περιβάλλοντος (ιδίως των υδάτων), εξαιτίας των τοξικών ουσιών που απελευθερώνονται κατά την αποδόμησή τους» επεσήμανε ο κ. Φιλόπουλος.

Από έρευνα με θαλάσσιους οργανισμούς φάνηκε πως η μέση θανατηφόρα δόση γι’ αυτούς ήταν περίπου ένα αποτσίγαρο ανά λίτρο γλυκού ή θαλάσσιου νερού. Περίπου 0,6-3,0% των ξηρών φύλλων καπνού αποτελούνται από νικοτίνη. Αυτή είναι που προκαλεί τα τοξικά συμπτώματα σε μικρά παιδιά που κατανάλωσαν τσιγάρα ή αποτσίγαρα.

Ευτυχώς που τα αποτσίγαρα έχουν πικρή γεύση και αυτό μπορεί να μειώσει την πρόσληψη μίας αυξημένης ποσότητας νικοτίνης. Παρόλα αυτά επειδή τα παιδιά εξερευνούν το περιβάλλον τους με στοματική επαφή ή με τη μίμηση των ενηλίκων ο κίνδυνος δηλητηρίασης τους, όπως δείχνουν και οι σχετικές μελέτες, είναι υπαρκτός. Στα μικρά παιδιά 1 με 2 mg μπορεί να είναι τοξικά, προκαλώντας ναυτία και εμετό σε χαμηλές δόσεις και πιο εκτεταμένα νευρολογικά συμπτώματα σε υψηλότερες δόσεις.

Οι αναφορές για δηλητηριάσεις παιδιών μικρής ηλικίας που μάσησαν ή κατάπιαν αποτσίγαρα πεταμένα σε ελεύθερους χώρους είναι αρκετές, πολλές δε απ’ αυτές τις περιπτώσεις χρειάστηκαν νοσηλεία.

Στους ίδιους κινδύνους είναι εκτεθειμένα και τα κατοικίδια ζώα, στα οποία η μέση θανατηφόρα δόση έχει αναφερθεί πως είναι 9,2 mg/kg. Παρόλα αυτά και δόσεις μικρότερες από 1 mg/kg έχει αναφερθεί να προκαλούν συμπτώματα. Μικρόσωμα σκυλιά εμφανίζουν συμπτώματα και μετά την κατάποση ενός μόνο τσιγάρου.

Αλλά, όπως οι βλαβερές επιπτώσεις της κατανάλωσης καπνού στην υγεία δεν φαίνονται άμεσα (δεν είναι οξείες), αλλά απαιτούνται χρόνια έκθεσης στο κάπνισμα, έτσι και στην περίπτωση της αλόγιστης απόρριψης των αποτσίγαρων οι επιδράσεις στην υγεία έρχονται με έμμεσο τρόπο, μέσω της αρνητικής επίδρασης τους στο περιβάλλον.

Η διάχυση των βαρέων μετάλλων, φυτοφαρμάκων, ζιζανιοκτόνων, της νικοτίνης στο περιβάλλον και η μέσω αυτών μόλυνση των υδάτινων πόρων (γιατί εκεί καταλήγουν) προκαλεί δηλητηρίαση της θαλάσσιας ζωής (και όχι μόνο) που μέσω της τροφικής αλυσίδας επιστρέφει στον άνθρωπο ως νοσογόνος παράγοντας.

Μία άλλη πλευρά της ελεύθερης απόρριψης των αποτσίγαρων είναι ότι βοηθά στη διατήρηση της καπνιστικής συνήθειας και επομένως συμβάλει στην έμμεση βλάβη της υγείας των καπνιστών.

Τι μπορεί να γίνει;

Το θέμα έχει απασχολήσει από τις αρχές του 21ου αιώνα την επιστημονική κοινότητα και τους πολιτικούς οργανισμούς.

Παρεμβάσεις που μπορεί να αποδώσουν είναι η ενημέρωση των καπνιστών για το τι επίδραση έχει ένα μικρό αποτσίγαρο που απλά πετιέται στο δρόμο ή αφήνεται στην παραλία. Μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχει μεγάλη άγνοια για το μέγεθος του προβλήματος. Όταν συνειδητοποιηθεί το πρόβλημα, συχνά αλλάζει και η στάση των καπνιστών.

Επίσης, ως μέτρα μπορεί να επιλεγούν η ύπαρξη ενός συστήματος εγγύησης – επιστροφής χρημάτων για χρησιμοποιημένες γόπες, η συμμετοχή των καπνοβιομηχανιών στα έξοδα για καθαρισμό και αναγραφή προειδοποιήσεων στα πακέτα σχετικά με τις επιδράσεις των απορριμμάτων του τσιγάρου.

Ακόμα, η τοποθέτηση υπαίθριων συλλεκτήρων αποτσίγαρων, η πλήρης απαγόρευση του καπνίσματος στις παραλίες και η υπαρξη ειδικών χώρων καπνίσματος, εξοπλισμένων με ειδικούς συλλεκτήρες (μπορεί να είναι στο πάνω μέρος της παραλίας), καθώς και η απαγόρευση και της χρήσης πλαστικών και γυάλινων φιαλών.

Τέλος, η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία και ο MEDASSET καλούν τους Δήμους της χώρας να συμμετάσχουν ενεργά στην εκστρατεία για την ευαισθητοποίηση των δημοτών σχετικά με την ανάγκη οι δημόσιοι χώροι να είναι ελεύθεροι από καπνό και να μην μολύνονται από τα αποτσίγαρα.

Σ’ αυτό το πλαίσιο καλούν τους καπνιστές να αποφύγουν το κάπνισμα σε:

• παιδικές χαρές
• πλατείες
• άλση
• δασύλλια
• χώρους άθλησης
• καλοκαιρινά θέατρα και κινηματογράφους
• στάσεις αναμονής για επιβίβαση σε Μέσα Μαζικής Μεταφοράς
• παραλίες.

Επίσης, τους καλούν να μην πετάνε τα αποτσίγαρα στους παραπάνω αναφερόμενους χώρους, ούτε στα πεζοδρόμια ή τους δρόμους.
health.in.gr