Πράσινη βιβλος – Για μια Ευρώπη απαλλαγμένη από το κάπνισμα

3. Κοινωνικές πτυχές

3.1. Δημόσια υποστήριξη νόμων για την απαλλαγή από τον καπνό που οφείλεται στο

Σχεδόν το 70% των πολιτών της ΕΕ δεν καπνίζει [xxviii] και σύμφωνα με μελέτες οι περισσότεροι καπνιστές θέλουν να σταματήσουν το κάπνισμα[xxix].

Σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα του Ευρωβαρομέτρου για τις «Στάσεις των Ευρωπαίων απέναντι στο κάπνισμα»[xxx], τα τρία τέταρτα των Ευρωπαίων γνωρίζουν ότι ο καπνός αποτελεί κίνδυνο για την υγεία των μη καπνιστών, ενώ το 95% αναγνωρίζει ότι το κάπνισμα παρουσία εγκύου μπορεί να είναι πολύ επικίνδυνο για το μωρό.

Τα αποτελέσματα της έρευνας δείχνουν ότι οι πολίτες της ΕΕ υποστηρίζουν τις πολιτικές για την απαγόρευση του καπνίσματος (βλ. Παράρτημα ΙΙΙ). Περισσότεροι από τέσσερις στους πέντε ερωτηθέντες είναι υπέρ της απαγόρευσης του καπνίσματος στο χώρο εργασίας (86%) και σε κάθε άλλο εσωτερικό δημόσιο χώρο (84%). Η πλειονότητα των Ευρωπαίων είναι επίσης υπέρ της απαγόρευσης του καπνίσματος σε μπαρ (61%) και εστιατόρια (77%). Στα τέσσερα κράτη μέλη στα οποία έχει ήδη απαγορευτεί το κάπνισμα σε επιχειρήσεις του κλάδου της φιλοξενίας είναι μεγαλύτερη η υποστήριξη για την απαγόρευση του καπνίσματος σε μπυραρίες (πάνω από 80%) και σε εστιατόρια (πάνω από 90%). Αυτό αποτελεί ένδειξη ότι οι πολιτικές για την απαγόρευση του καπνίσματος υποστηρίζονται όλο και περισσότερο κατά το στάδιο της εισαγωγής τους και στη συνέχεια μετά την εφαρμογή τους.[xxxi]

3.2. Αντίκτυπος στην κατανάλωση καπνού

Ένα σημαντικό έμμεσο όφελος από τις πολιτικές για την απαγόρευση του καπνίσματος είναι ότι ευαισθητοποιούνται οι πολίτες όσον αφορά τους κινδύνους του ενεργητικού και του παθητικού καπνίσματος, συμβάλλοντας στην «απομαλοποίηση» του καπνίσματος στην κοινωνία. Αναμένεται ότι η διαφορετική αυτή αντίληψη θα οδηγήσει σε αλλαγή της συμπεριφοράς ως προς το κάπνισμα, και ειδικότερα:

– στη διευκόλυνση των καπνιστών να αποφασίσουν να σταματήσουν ή να μειώσουν το κάπνισμα και να υποστηριχθούν σε αυτή τη διαδικασία.[xxxii]

– στην αποθάρρυνση των παιδιών και των νέων να αρχίσουν το κάπνισμα.[xxxiii] Η απαγόρευση του καπνίσματος σε χώρους διασκέδασης – όπου οι νέοι συχνά «δοκιμάζουν» τσιγάρα – αναμένεται να έχει το σημαντικότερο αντίκτυπο.

– στην αποθάρρυνση των καπνιστών να καπνίζουν παρουσία μη καπνιστών, ιδίως παιδιών και εγκύων, ακόμη και όταν δεν υπάρχουν νομοθετικοί περιορισμοί (π.χ. σε σπίτια και ιδιωτικά αυτοκίνητα).[xxxiv] Αυτό είναι σημαντικό δεδομένου ότι οι κύριες βλάβες αφορούν τα παιδιά που εκτίθενται στο παθητικό κάπνισμα στο σπίτι, πρόβλημα το οποίο δεν μπορεί να λύσει μια νομοθετική ρύθμιση.

3.3. Αντίκτυπος στην κοινωνική δικαιοσύνη

Οι πολιτικές για την απαγόρευση του καπνίσματος μπορούν επίσης να βοηθήσουν στη μείωση των κοινωνικοοικονομικών ανισοτήτων στον τομέα της υγείας. Δεδομένου ότι η πιθανότητα να είναι κάποιος καπνιστής και να εκτίθεται σε παθητικό κάπνισμα είναι πολύ μεγαλύτερη για τα άτομα με χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης, χαμηλό εισόδημα και χαμηλή επαγγελματική κατηγορία, η δράση για περιβάλλον χωρίς καπνό αναμένεται να ωφελήσει περισσότερο τις πιο άπορες κοινωνικές ομάδες.