Μην πετάτε τα λεφτά σας στον αέρα

«Ενα τεσσάρι επιπλωμένο αποκτάτε χωρίς κουπόνια… αν για τσιγάρα τα λεφτά σας δεν πετάτε… τριάντα χρόνια» λέει ο αντικαπνιστικός σύλλογος.

Ενα από τα πολλά σλόγκαν που χρησιμοποιεί ο Αντικαπνιστικός Σύλλογος
Ελλάδας προκειμένου να πείσει τους μανιώδεις καπνιστές να γλιτώσουν από
αυτή τη συνήθειά τους, κτυπά κατευθείαν στην τσέπη τους, δείχνοντας ότι
το κάπνισμα είναι μια συνήθεια όχι μόνο επιβλαβής αλλά και
αντιοικονομική. Και δεν έχουν άδικο. Εχετε ποτέ υπολογίσει πόσο σας
κοστίζουν τα τσιγάρα ετησίως; Αν καπνίζετε ένα πακέτο την ημέρα,
ξοδεύετε το ποσό των 237.250 δρχ. τον χρόνο, ενώ αν καταναλώνετε δύο
πακέτα, σχεδόν μισό εκατομμύριο. Ενα διόλου ευκαταφρόνητο ποσό, που θα
μπορούσε να είχε διατεθεί κάπου πιο εποικοδομητικά. Εκτός βέβαια από
την τσέπη σας, θα πρέπει να σας απασχολήσει και το θέμα της υγείας σας.

Απογοήτευση όμως δεν θα σας προκαλέσει μόνο αυτός ο οικονομικός
υπολογισμός αλλά και ο αριθμός των ασθενειών και των ατόμων που
πεθαίνουν από το κάπνισμα. Ολοι γνωρίζετε ότι βλάπτει την υγεία, αλλά
όχι προφανώς με λεπτομέρειες και με στατιστικά στοιχεία. Στην Παγκόσμια
Ημέρα κατά του Καπνίσματος που διοργανώθηκε πριν από λίγες ημέρες,
αναφέρθηκαν τέτοια στοιχεία. Η χρήση του καπνού σε όλο τον κόσμο έχει
λάβει τις διαστάσεις παγκόσμιας επιδημίας, με πολύ μικρά σημάδια
μείωσης. Κάθε χρόνο, η χρήση καπνού προκαλεί περίπου 3,5 εκατομμύρια
θανάτους σε όλο τον κόσμο. Αυτό μεταφράζεται σε περίπου 10.000 θανάτους
την ημέρα. Βάσει των τρεχουσών τάσεων, αυτός ο αριθμός θα αυξηθεί σε 10
εκατομμύρια θανάτους ετησίως κατά τη διάρκεια των δεκαετιών 2020 ή
2030, με επτά εκατομμύρια από αυτούς να λαμβάνουν χώρα σε
αναπτυσσόμενες χώρες. Με βάση τα τρέχοντα πρότυπα κατανάλωσης,
προβλέπεται ότι το κάπνισμα θα σκοτώσει πάνω από 500 εκατομμύρια
ανθρώπους ως τότε. Στην Ελλάδα, συγκεκριμένα, 15.000 θάνατοι ετησίως
οφείλονται στο κάπνισμα. Και δυστυχώς, η χώρα μας κρατάει στην Ευρώπη
τα ηνία της πρώτης θέσης όσον αφορά τον αριθμό των καπνιστών, ενώ στον
κόσμο της τρίτης. Πρώτη έρχεται η Κούβα και δεύτερη η Κύπρος.

Οι
έρευνες δείχνουν ότι ο κίνδυνοι είναι σημαντικά μεγαλύτεροι από όσο
πίστευαν παλιότερα. Με παρατεταμένο κάπνισμα, οι καπνιστές έχουν
θνησιμότητα τρεις φορές μεγαλύτερη από εκείνη των μη καπνιστών, σε κάθε
ηλικία. Ο καπνός είναι η εξακριβωμένη ή πιθανή αιτία περίπου 25 νόσων,
ενώ το μέγεθος και μόνον του αντικτύπου του στο παγκόσμιο φορτίο
ασθενειών δεν έχει ακόμη πλήρως εκτιμηθεί.

Κάτι, που ίσως δεν
έχετε αναλογισθεί, είναι ότι το ατομικό κόστος κατανάλωσης καπνού
μεταφράζεται σε τεράστια παγκόσμια οικονομική επιβάρυνση. Εκτός από το
άμεσο οικονομικό κόστος ­ το χρηματικό ποσό που καταβάλλετε καθημερινώς
στο περίπτερο για τα τσιγάρα σας ­, υπάρχει και το έμμεσο οικονομικό
κόστος από τον πρόωρο θάνατο. Εκτός από την υγεία σας, το πορτοφόλι σας
επιβαρύνεται πολύ περισσότερο από όσο νομίζετε, σύμφωνα με μελέτη ενός
οικονομολόγου της Παγκόσμιας Τράπεζας, ο οποίος έχει υπολογίσει το
κόστος και την ωφέλεια που σχετίζονται με την κατανάλωση καπνού. Η
μεθοδολογία συνίσταται στην εξέταση του αντικτύπου μιας επιπλέον
αύξησης κατά 1.000 τόνους της ετήσιας κατανάλωσης καπνού. Το επιλεγέν
μέτρο ήταν να εκτιμηθεί η αξία της απώλειας ενός χρόνου ζωής σαν ίση με
το μέσο παγκόσμιο κατά κεφαλήν εισόδημα, παίρνοντας τον μέσο όρο όλων
των χωρών και σταθμίζοντάς τον ως προς την ποσότητα του καταναλωθέντος
καπνού και με δεδομένο ποσό εισοδήματος 7.750 αμερικανικών δολαρίων.

Η
μελέτη, λαμβάνοντας υπόψη απώλεια κατά μέσο όρο 10 χρόνια ζωής ανά
καπνιστή, χρησιμοποίησε σχετικά δεδομένα για τους κινδύνους από μια
επιδημιολογική έρευνα που έγινε στις ΗΠΑ και υπολόγισε 650 θανάτους από
όλες τις αιτίες θανάτου λόγω καπνίσματος για κάθε επιπλέον 1.000 τόνους
καπνού. Επίσης προεξόφλησε ότι το μελλοντικό ετήσιο κόστος θα είναι 5%
του κατά κεφαλήν εισοδήματος και εξέφρασε το συνολικό κόστος σε δολάρια
ΗΠΑ. Η μελέτη θεώρησε ότι οι καπνιστές θα απορροφήσουν οι ίδιοι το 25%
αυτού του κόστους. Η ανάλυση αυτή οδήγησε σε μια συνολική απώλεια για
όλους, εξαιτίας των πρόωρων θανάτων των καπνιστών, ύψους 13.200.000
δολαρίων για κάθε 1.000 τόνους αύξηση στην κατανάλωση καπνού. Δυστυχώς,
αυτά τα οικονομικά στοιχεία έχουν αυξηθεί πολύ περισσότερο, γιατί η
μελέτη έγινε στις αρχές της δεκαετίας του ’90, όταν οι καπνιστές ήταν
πολύ λιγότεροι από σήμερα.

Αν λοιπόν οι προαναφερόμενοι
υπολογισμοί σάς έχουν βάλει σε σκέψεις, όπως να αξιοποιήσετε το ετήσιο
χρηματικό ποσό που διαθέτετε σε τσιγάρα σε έναν άλλο τομέα, π.χ. σ’ ένα
ταξίδι, δεν έχετε παρά να το πάρετε σοβαρά απόφαση. Επειδή όμως η
απαλλαγή από αυτή τη συνήθεια είναι δύσκολη, πολλοί θέλουν κάποια
υποστήριξη. Ενας δρόμος που μπορείτε να ακολουθήσετε είναι να
απευθυνθείτε στον Αντικαπνιστικό Σύλλογο Ελλάδας (Μενελάου 76, Αγ.
Δημήτριος, Αθήνα, τηλ. 9710.456), ο οποίος διοργανώνει σεμινάρια υπό
την καθοδήγηση ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών προκειμένου να
συμπαρασταθεί στην προσπάθεια των καπνιστών. Η εγγραφή είναι 1.000 δρχ.
και η ετήσια συνδρομή 2.000 δρχ., ποσό που αντιστοιχεί στα τσιγάρα
περίπου δύο ημερών, όπως γράφουν και στα φυλλάδιά τους.

Αλλη
μέθοδος που μπορείτε να επιλέξετε είναι ο βελονισμός, ο οποίος έχει
αποτελεσματικότητα 80%. Κάθε επίσκεψη κοστίζει γύρω στις 15.000 δρχ.
και μπορεί να χρειαστούν από τέσσερις ως οκτώ επισκέψεις ή ακόμη και
περισσότερες αν είστε ιδιαίτερα επιρρεπής. Στην αγορά κυκλοφορούν
διάφορα «βοηθήματα», οι κατασκευαστές των οποίων υπόσχονται ότι είναι
μια λύση. Οπως αυτοκόλλητα με νικοτίνη (ένα πακέτο έχει επτά τεμάχια,
ένα για κάθε ημέρα, και κοστίζει γύρω στις 4.500 δρχ.), τσίχλες με
νικοτίνη (ένα πακέτο των 100 τεμαχίων διαρκεί οκτώ ημέρες και κοστίζει
περίπου 4.000 δρχ.) και ειδικές οδοντόκρεμες (3.000 δρχ.) οι οποίες θα
καταφθάσουν στην ελληνική αγορά σε λίγο διάστημα. Η περίοδος που
χρειάζεται να τα χρησιμοποιήσετε προκειμένου να κόψετε το κάπνισμα
εξαρτάται από τη θέλησή σας και από το πόσα χρόνια και πόσα τσιγάρα
καπνίζετε. Βέβαια, μην περιμένετε αποτελέσματα αν δεν καταβάλετε και
εσείς προσπάθειες, γιατί αυτό που προέχει είναι η αποφασιστικότητά σας.

Η χρήση του καπνού είναι η εξακριβωμένη ή πιθανή αιτία θανάτου από:

*
Καρκίνους: των χειλιών, της στοματικής κοιλότητας, του φάρυγγα, του
οισοφάγου, του παγκρέατος, του λάρυγγα, του πνεύμονα, της τραχείας των
βρόγχων, της ουροδόχου κύστεως, των νεφρών και των άλλων οργάνων του
ουροποιητικού.

* Αναπνευστικές νόσους: φυματίωση, πνευμονία, γρίπη, βρογχίτιδα, εμφύσημα, άσθμα, χρόνια απόφραξη των αεραγωγών οδών.

*
Καρδιαγγειακές νόσους: ρευματική νόσος της καρδιάς, υπέρταση, ισχαιμική
νόσος της καρδιάς, πνευμονική νόσος της καρδιάς, άλλες καρδιακές νόσοι,
νόσοι των εγκεφαλικών αγγείων, αρτηριοσκλήρυνση, αορτικό ανεύρυσμα,
άλλες αρτηριακές νόσοι.

* Παιδιατρικές νόσους: χαμηλό βάρος κατά
τη γέννηση, σύνδρομο αναπνευστικής δυσφορίας, αναπνευστικές παθήσεις
νεογνών, σύνδρομο ξαφνικού βρεφικού θανάτου.

Το ΒΗΜΑ, 23/08/1998 , Σελ.: E07