Πράσινη βιβλος – Για μια Ευρώπη απαλλαγμένη από το κάπνισμα
4. Ώθηση για την ανάληψη δράσης
Ως μέρος της σύμβασης-πλαισίου για την καταπολέμηση του καπνίσματος της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας ( Framework Convention on Tobacco Control – FCTC) , η Κοινότητα έχει τη νομική υποχρέωση να αναλάβει δράση για περιβάλλον χωρίς καπνό. Σύμφωνα με το άρθρο 8 της FCTC, κάθε μέρος δεσμεύτηκε να «εκδώσει και να εφαρμόσει (…) αποτελεσματικά νομοθετικά, εκτελεστικά, διοικητικά και/ή άλλα μέτρα, για την προστασία από την έκθεση στον καπνό σε εσωτερικούς χώρους εργασίας, στις δημόσιες συγκοινωνίες, στους εσωτερικούς δημόσιους χώρους και, κατά περίπτωση, σε άλλους δημόσιους χώρους.» Στην πρώτη συνεδρίαση, που πραγματοποιήθηκε το Φεβρουάριο του 2006, τα μέρη της FCTC συμφώνησαν να επεξεργαστούν κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με το περιβάλλον χωρίς καπνό και να τις υποβάλουν στη δεύτερη συνεδρίαση των μερών, που προβλέπεται για το πρώτο εξάμηνο του 2007.
Στη σύστασή του του 2002 για την πρόληψη του καπνίσματος και τις πρωτοβουλίες για τη βελτίωση των τρόπων ελέγχου του καπνίσματος, το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης κάλεσε την Επιτροπή «Να εξετάσει σε ποιο βαθμό λειτουργούν αποτελεσματικά τα μέτρα της παρούσας σύστασης και κατά πόσον χρειάζεται να αναληφθεί περαιτέρω δράση, ιδίως εάν παρατηρηθούν ανισότητες στην εσωτερική αγορά στους τομείς οι οποίοι καλύπτονται από την παρούσα σύσταση». Επιπλέον, σε μια συνεδρίαση της κανονιστικής επιτροπής για τον καπνό [xxxv] το Σεπτέμβριο του 2005, τα κράτη μέλη συμφώνησαν ότι μια πρωτοβουλία της Επιτροπής υπό τη μορφή πράσινης βίβλου ή ανακοίνωσης θα βοηθούσε στη διάδοση καλών πρακτικών και στην υποστήριξη των εθνικών προσπαθειών για περιβάλλον χωρίς καπνό.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέφρασε την ικανοποίησή του «για τη βούληση της Επιτροπής να συνεχίσει να ενεργεί για την απαγόρευση του καπνίσματος σε κλειστούς χώρους» και στο ψήφισμά του σχετικά με το σχέδιο δράσης της Επιτροπής για τη σχέση περιβάλλοντος και υγείας το Φεβρουάριο του 2005 ενθάρρυνε την Επιτροπή «ώστε να κατατάξει το συντομότερο τον καπνό του τσιγάρου στο περιβάλλον στους καρκινογόνους παράγοντες, κατηγορίας 1». [xxxvi]
Η προστιθέμενη αξία της δράσης της ΕΕ αναγνωρίστηκε επίσης στην έκθεση « Καπνός ή υγεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση», που εκπονήθηκε για την Επιτροπή από ομάδα εμπειρογνωμόνων σε θέματα καπνίσματος .[xxxvii] Δύο πανευρωπαϊκά σχέδια σχετικά με τη ρύπανση του αέρα σε εσωτερικούς χώρους, τα οποία υποστηρίχθηκαν στο πλαίσιο του κοινοτικού προγράμματος για τη δημόσια υγεία, τονίζουν επίσης ότι είναι επιθυμητή η παρέμβαση σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Στην έκθεση INDEX που δημοσιεύτηκε από το Κοινό Κέντρο Ερευνών της ΕΕ περιλαμβάνει κατάλογο πέντε χημικών ουσιών υψηλής προτεραιότητας (όλες είναι συστατικά του καπνού), οι οποίες πρέπει να αποτελέσουν αντικείμενο ρυθμίσεων για τους εσωτερικούς χώρους και συνιστά «να απαγορευθεί ο καπνός σε όλους τους εσωτερικούς δημόσιους χώρους και στους χώρους εργασίας».[xxxviii] Η ίδια σύσταση διατυπώθηκε στην έκθεση THADE [xxxix], στην οποία διαπιστώνεται ότι ο καπνός στο περιβάλλον είναι η κυριότερη αιτία συγκέντρωσης σωματιδίων στους εσωτερικούς χώρους κτιρίων όπου καπνίζουν οι άνθρωποι.