Αποζημίωση σε εργαζόμενο εξαιτίας των ανθυγιεινών συνθηκών που επικρατούν στον χώρο εργασίας του

Σύμφωνα με δικαστική απόφαση-τομή για το ζήτημα του καπνίσματος, ο
εργοδότης που δεν έχει εξασφαλίσει τις κατάλληλες συνθήκες εργασίας από
άποψη υγιεινής για να προστατεύσει τους εργαζόμενους από το κάπνισμα θα
είναι υποχρεωμένος να καταβάλει αποζημίωση σε όποιον εμφανίσει γι’
αυτόν το λόγο προβλήματα υγείας.

Η δικαστική απόφαση, πέρα από την αποζημίωση που μπορεί να αφορά τις νοσηλευτικές δαπάνες, αναγνωρίζει ότι ο εργαζόμενος που υπέστη κάποια βλάβη στην υγεία του λόγω του καπνίσματος και της μη λήψης των κατάλληλων μέτρων υγιεινής μπορεί να αξιώσει από τον εργοδότη και επιπλέον χρηματική ικανοποίηση για την ηθική βλάβη που υπέστη. Μπορεί, δηλαδή, να αποζημιωθεί και για την ψυχική ταλαιπωρία που δοκίμασε εξαιτίας τού ότι ασθένησε.

Ένοχη αδικοπραξίας. Αναγνωρίζοντας για πρώτη φορά το δικαίωμα εργαζόμενης να αποζημιωθεί επειδή υπέστη στον εργασιακό της χώρο βρογχικό άσθμα εξαιτίας της αποπνικτικής ατμόσφαιρας από το κάπνισμα, ο Άρειος Πάγος συμφώνησε ότι ο εργοδότης οφείλει να της καταβάλει ποσό 10.000 ευρώ (συν τους νόμιμους τόκους μιας 5ετίας) ως χρηματική ικανοποίηση για την ηθική βλάβη της.

Έτσι ανάβει πράσινο φως για τη δικαστική διεκδίκηση παρόμοιων αποζημιώσεων (για ηθική βλάβη και δαπάνες νοσηλείας) από πολλούς εργαζόμενους που έχουν βρεθεί σε παρόμοια κατάσταση, αφού το ανώτατο δικαστήριο δέχεται ότι έπρεπε να είχε προβλεφτεί ειδικά διαμορφωμένος χώρος για τους καπνίζοντες και να έχουν διαρρυθμιστεί οι εργασιακές εγκαταστάσεις με τρόπο τέτοιο που να μην τίθεται καθόλου σε κίνδυνο η υγεία των εργαζομένων λόγω του καπνίσματος.

Στην αρεοπαγιτική απόφαση, που ανοίγει νέους δρόμους για την προστασία των εργαζομένων, τονίζεται ότι εάν ο εργοδότης παραβεί διατάξεις για τους όρους ασφάλειας των εργαζομένων ή και μόνη τη γενική υποχρέωση πρόνοιας για τις συνθήκες ασφαλούς παροχής της εργασίας, με συνέπεια τη βλάβη της υγείας των εργαζομένων, τότε υπάρχει αδικοπραξία εφόσον η παράβαση αυτή οφείλεται σε πταίσμα του εργοδότη.

Σε μια τέτοια περίπτωση -υπογραμμίζει ο ΑΠ- ο παθών εργαζόμενος, ανεξάρτητα από το αν δικαιούται αποζημίωση μόνο κατά τις διατάξεις του ν. 551/1915 για τα εργατικά ατυχήματα ή κατά τις διατάξεις του αστικού δικαίου, δικαιούται να ζητήσει χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης, σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα περί αδικοπραξίας κλπ. (άρθρα 914 και 932 ΑΚ).

Στη συγκεκριμένη υπόθεση διαπιστώθηκε ότι η επιχείρηση δεν είχε πάρει τα ενδεδειγμένα μέτρα πρόνοιας στον εργασιακό της χώρο, αφού δεν είχε διαρρυθμίσει τις εγκαταστάσεις, όπου στεγάζονται τα γραφεία της, με τέτοιον τρόπο ώστε να μην κινδυνεύει η υγεία των εργαζομένων.

Στη δικαστική απόφαση επισημαίνεται ότι το σύστημα εξαερισμού δεν λειτουργούσε καθ όλη τη διάρκεια παραμονής τους στον χώρο εργασίας τους και μάλιστα σε τμήμα του τηλεφωνικού κέντρου το σύστημα εξαερισμού είχε καλυφθεί με ταινία. Αποτέλεσμα ήταν να μη λειτουργεί καθόλου και να δημιουργούνται από τους καπνούς των τσιγάρων των εργαζομένων αποπνικτική ατμόσφαιρα και γενικότερα επικίνδυνες συνθήκες για την υγεία τους.

Η υπόθεση:
Για βρογχικό άσθμα τής επιδικάστηκαν 10.000 ευρώ

Η εργαζόμενη ως τηλεφωνήτρια δεν ήταν καπνίστρια και είχε επανειλημμένα διαμαρτυρηθεί για την κατάσταση. Μετά από καταγγελία της, όργανα του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας πραγματοποίησαν ελέγχους προ 5ετίας και διαπιστώνοντας τις κακές συνθήκες υγιεινής, επέβαλαν στην επιχείρηση πρόστιμο.

Εξαιτίας της παράλειψης λήψης των ενδεδειγμένων μέτρων, η τηλεφωνήτρια προσβλήθηκε στην υγεία της και υπέστη βρογχικό άσθμα. Πνευμονολόγος που την εξέτασε διαπίστωσε ότι ακούγονται μουσικόρογχοι και στους δύο πνεύμονές της.

Στην απόφαση τονίζεται ότι από την προσβολή της υγείας της εργαζόμενης λόγω της υπαίτιας και παράνομης συμπεριφοράς των εκπροσώπων της επιχείρησης , η τηλεφωνήτρια υπέστη ηθική βλάβη και δικαιούται χρηματική ικανοποίηση. Για την αποκατάσταση της ηθικής αυτής βλάβης κρίθηκε εύλογο το ποσό των 10.000 ευρώ, εν όψει των συνθηκών και του είδους της προσβολής, αλλά και της υπαιτιότητας της επιχείρησης.

Αλέξανδρος Αυλωνίτης
ΕΘΝΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ, 11 Ιανουαρίου 2009

Ευχαριστούμε τον Αλέξανδρο Φωτεινό που επεσήμανε αυτό το άρθρο